Fenomeni Manxhone

Luixhi Manxhone është ndoshta emri më i lakuar gjatë muajit dhjetor në median tradicionale dhe ato shoqërore në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Vrasja spektakulare përpara hotelit Hilton në Manhatan e Brian Thompson, Oficerit të Parë Ekzekutiv (CEO) të kompanisë së sigurimeve shoqërore UnitedHealthcare në daten 4 dhjetor dhe arrestimi i djaloshit 26 vjeçar pesë ditë më vonë në Altuna, Pensilvani janë ndjekur me emocione të kundërta nga miliona njerëz, një pjesë e të cilëve e kanë dënuar si një atentat kriminal, teksa një shumicë çuditërisht e madhe e brohorasin si veprim heroik, si sakrificën e një mbrojtësi vetëflijues të drejtësisë.

Në të gdhirë të datës 4 dhjetor 2024, përpara njërës prej hyrjeve të Hilton në Manhatan një person që u përshkrua si “mashkull, i bardhë, me maskë” shtiu tre herë me një pistoletë duke vrarë 50 vjeçarin Brajën Tompson, kreun e kompanisë amerikane të siguracioneve UnitedHealthcare. Vrasësi u largua nga vendi i krimit duke lënë pas vetëm imazhin e një njeriu të maskuar dhe tre gëzhoja plumbash në të cilat ishin gdhendur fjalët “delay”, “deny”, “depose” – “vono”, “moho”, “elimino”, që i bënin jehonë motos famëkeqe të kompanive të sigurimeve (delay-deny-defend, d.m.th. vono, moho, mbrohu) si përpjekje për të mos paguar kërkesat e klientëve për shpërblim siguracioni. Shtangia nga akti i dhunshëm ia la shpejt vendin një vale të gjerë zemërimi të shprehur përgjithësisht në median shoqërore ndaj kompanive të sigurimeve që njihen si grumbulluese gjigande fitimesh, përgjithësisht duke u përpjekur për të paguar një numër sa më të vogël kërkesash dhe duke lënë shpesh herë në baltë klientët e tyre. Ndjenjat publikut të gjerë nuk kishin si të mos nxiteshin edhe nga fakti që Brajën Tompson, kreu i kompanisë që tërheq të ardhura nga sigurimi i 46 milionë amerikanëve merrte një rrogë vjetore prej 10 milionë dollarësh, ndërkohë që atentatori i tij ishte një djalosh simpatik 26 vjeçar, që kishte kryer si “valedictorian” një shkollë private në Baltimore dhe përfunduar cum laude shkollën Inxhinjerike të Universitetit të Pensilvanisë, i cili e bënte fare të qartë se motivi për veprimin e tij eksterm ishte mosaprovimi i politikave të vonimit, mohimit dhe eliminimit të kërkesave të qytetarëve për të marrë nga kompania e sigurimeve shëndetsore atë çka iu takonte.

Për pesë ditë njerëzit prisnin me kurreshtje se si do të shkonte fati i atentatorit. Më së fundi, ai u identifikua dhe arrestua në një restorant McDonald’s në Altuna, Pensilvani, pas telefonatës së një punonjësi të atjeshëm. Manxhone akuzohet për një serë krimesh, ndër të cilat bije në sy Vrasje e shkallës së pare (vrasje në vijim të një akti terrorizmi sipas përcaktimit të Ligjit të Anti-Terrorizmit të vitit 2001). Nëse merren parasysh nga juria ato mund të çojnë deri në dënim me vdekje.

Kapja dhe akuzat për terrorizëm i dhanë edhe një shtytje tjetër diskutimit të ngjarjes dhe personazheve nga kanalet konvencionale të medias, rrjetet e mëdha televizive dhe gazetat. Por shtytjen më të madhe ia dhanë medias shoqërore, tik-tokut, fejsbukut, instagramit, etj. ku Luixhi Manxhone ka marrë statusin e Robin Hudit.

Për analistët e shumtë të ngjarjes pyetja është: Si ka arritur shoqëria amerikane në atë pikë sa të trajtojë si hero një vrasës atentator, një njeri që padiskutimisht ka kryer një veprim të dhunshëm, të paligjshëm? Ndoshta përgjigja është te imazhi gjithmonë e më i shëmtuar i korporatave, kompanive të fuqishme që shfrytëzojnë pa mëshirë njerëzit dhe që për hir të fitimeve iu janë larguar qëllimeve për të cilat ekzistojnë. Kompanitë e siguracionit shihen si depo gjigande parash, që janë në gjendje të thithin edhe qindarkat nga llogaritë e njerëzve të thjeshtë, ndërkohë që fitimet iu shënojnë rregullisht shifra rekord dhe të ardhurat e krerëve të tyre sa vijnë e shtohen. Rroga prej 10 milionë dollarësh në vit e viktimës së atentatit puthitej plotësisht me tablonë e përgjithshme të këtij përfytyrimi, duke e bërë atë edhe më të urryer.

Shpërndarja e pabarabartë e pasurisë është sot një nga problemet më të mprehta të shoqërisë. Në vitin 2024 në Shtetet e Bashkuara dhjetë përqind të popullsisë kontrollojnë mbi dy të tretat e pasurisë kombëtare, ndërkohë që gjysma, pesëdhjetë përqind, kanë në duar vetëm 2.5 përqind të pasurisë së përgjithshme. E ndërsa të pasurit gjejnë mënyra për të kontrolluar politikën në favor të tyre dhe për t’u pasuruar edhe më tej, pjesa më e madhe e popullsisë e sheh çdo ditë e më shumë veten të pafuqishëm dhe pa rrugëdalje. Gjendja, sipas fjalëve të Manxhones kur po transportohej nga policia është: “…krejtësisht fyese për inteligjencën e popullit amerikan dhe për përvojën e jetës së tyre.”

A është Luixhi Manxhone rrugëdalje, apo thjesht shfryrje kolektive inati?!