Friday, December 30, 2011

Christopher Hitchens - Citime



Perkthyer nga Arben Kallamata

"Gjithçka e pohuar pa prova, mund të hidhet poshtë pa prova."

“Të gjithë i jemi borxhli Galileos që na çliroji nga ideja idiote e një sistemi me Tokën në Qendër, ose me njeriun në qendër (për të mos thënë me Zotin në qendër). Ai na tregoi vendin në kuptimin e vërtetë të fjalës dhe na krijoji mundësi të vazhdojmë e të bëjmë përpara në dije.”

"Sot, shumë nga fetë na vijnë rrotull me atë buzëqeshjen e ëmbël dhe krahët e hapur të atij tregëtarit të lëtyrshëm në pazar. Na ofrojnë ngushëllim dhe solidaritet, duan të na ngrenë peshë, teksa konkurojnë me njëra-tjetrën në treg. Megjithatë, ne kemi të drejtë të kujtojmë se sa barbarisht janë sjellë dikur, atëherë kur ishin të plotfuqishëm dhe kur bënin nga ato oferta që njerëzit s'i hidhnin dot poshtë."

"Dinjiteti njerëzor nuk rrjedh nga feja. Ai i paraprin asaj."

"Kur e pyetën governatorin e Teksasit nëse duhej lejuar që Bibla të jepej mësim edhe në spanjisht, ky u përgjegj: 'Përderisa Jezusit i mjaftonte Anglishtja, përse të mos më mjaftojë edhe mua?'"

”Bibla mund ta lejojë, dhe në fakt e lejon trafikimin e njerëzve, spastrimin etnik, skllavërinë, shitblerjen e grave, dhe masakrat masive, po ne s'na detyron njeri t'i shkojmë nga pas, sepse ajo është një përmbledhje e realizuar nga një grup i ashpër dhe i pakulturuar mamalësh njerëzorë."

"Të trembësh fëmijët me imazhin e ferrit, t'i shohësh gratë si krijesa interiore - a mund të jenë të mira këto për njerëzimin?"

"Kështu, megjithëse nuk më pëlqen të kundërshtoj një njeri të madh, Volteri tingëllon thjesht qesharak kur thotë se edhe po të mos ekzistonte zoti do të ishte e nevojshme ta shpikje atë. Pikërisht këtu nis problemi, te shpikja e zotit nga njeriu."

"Titulli finik i 'disidentit' duhet fituar, dhe jo pretenduar; ai nënkupton sakrificë dhe rrezik, jo thjesht mospajtim."

"I vetmi qëndrim që nuk me lë asnjë kundërshtim njohës është ateizmi. Ai nuk është besim. Vdekja është e sigurt; ajo zëvendëson edhe ninullën e ëmbël të Parajsës edhe tmerrin e Ferrit. Prandaj jeta në këtë botë, me gjithë misteret, bukurinë dhe dhimbjen që mbart, duhet jetuar sa më fort: pengohemi dhe ngrihemi, trishtohemi, mbushemi me besim, ndihemi të pasigurt, të vetmuar, të gëzuar dhe të dashuruar. Përtej kësaj s'ka asgjë tjetër; dhe unë s'kërkoj gjë tjetër."

"Thellë në brendësi të vetes çdo njeri e ka një libër, megjithatë në shumicën e rasteve është mirë që ta mbajnë pikërisht aty."

"Ruajuni të palogjikshmes, sado tërheqëse të duket. Shmangiuni "frymëzuesve" dhe kujtdo që iu bën thirrje të nënshtroni dhe shkatërroni veten. Mos i zini besë dhembshurisë; parapëlqeni më tepër dinjitetin tuaj dhe të atyre rreth jush. Mos u trembni nëse iu quajnë arrogantë apo egoistë. Ekspertët përfytyrojini të gjithë si mamalë. Mos rrini duarkryq përpara padrejtësisë dhe budallallëkut. Kërkoni argumente dhe vini në dyshim për hir të argumentit dhe venies në dyshim; do të keni kohë me bollëk për të heshtur në varr. Vini në dyshim edhe vetë motivet e justifikimet tuaja. Mos jetoni për të tjerët më shumë se ç'mund të prisni të tjerët që të jetojnë për ju."

"(Nënë Tereza) nuk ishte mikesha e të varfërve. Ajo ishte mikesha e varfërisë. Ajo ka thënë që vuajtja është dhuratë nga Zoti. Ajo ia kushtoi gjithë jetën luftës kundër të vetmes kurë kundër varfërisë, që është emancipimi i grave dhe lartësimi i tyre përmbi nivelin kafshëror të riprodhimit të detyruar."

"Pretendimet e jashtëzakonshme duan dëshmi të jashtëzakonshme."

"Çfarë vlerësojmë më shumë te miqtë? Që vazhdojnë të ekzistojnë."

“Ma do mendja që një nga arsyet përse e përbuz fenë është prirja e saj dinake për të dhënë idenë se universi është ndërtuar për të të shërbyer ‘ty’, ose, më keq akoma, se ekzistoka një plan hyjnor në të cilin njeriu ka pjesën e vet, me apo pa dijeninë e tij. Kjo lloj modestije mua më duket shumë arrogante.”

“T”iu them diçka që s’e pëlqej fare? Kokëtrashësia, veçanërisht në format më të ndyra të saj, racizmin dhe supersticionin.”

“Liria për të zgjedhur -- që nga homoseksualiteti, deri te seksi jashtë martesës – nuk mund të kthehet në akt të dënueshëm nëse ata që e ndalojnë aktin (dhe që caktojnë dënimin e ashpër) nuk kanë edhe vetë dëshira të ndrydhura për ta kryer atë vetë. Siç e thotë Shekspiri te “Mbreti Lir”, ai polici që ndëshkon kurvën me kamzhik ka një dëshirë të zjarrtë për ta përdorur atë për të njëjtën shkelje për të cilën po i jep ndëshkimin.”

“Feja e organizuar është e dhunshme, e palogjikshme, jo-tolerante, aleate e racizmit, tribalizmit, verbërisë, mbështetet te padija dhe armiqsore ndaj mendimit të lirë, përbuzëse ndaj grave dhe shtypëse ndaj fëmijëve.”

“Vazhdimisht përsëritet se feja, megjithëse jo e përsosur, të paktën të mëson gjëra të moralshme. Megjithatë, nga çdo anë që ta marrësh do të gjesh fakte bindëse që provojnë të kundërtën, që besimi i bën njerëzit më mizorë, më egoistë dhe, ndoshta më e rëndësishmja, më kokëtrashë.”

“Thelbi i një mendjeje të pavarur nuk është ç’farë mendon, por si mendon.”
“Mos ngurro ta mendosh me kokën tënde; në këtë mënyrë do të ndjesh shumë më tepër gëzim, vërtetësi, bukuri dhe zgjuarsi.”

“Përpjekja për inteligjencë të lirë ka qënë gjithmonë luftë midis mendjes ironike dhe asaj të drejtpërdrejtë.”

“Përpiqem të mos i lejoj vetes as iluzione dhe as deluzione, dhe them se ndoshta kjo më jep të drejtën të përpiqem t’ua mohoj edhe të tjerëve të njëjtën gjë, të paktën në ato raste kur ata nuk pranojnë t’i ruajnë për vete fantazitë që iu vijnë në kokë.”

“Cilat janë heroinat e vërteta në jetën tuaj? Gratë e Afganistanit, Irakut dhe Iranit që venë në rrezik jetën dhe bukurinë për t’i kundërshtuar të keqes së teokracisë. Ato që kanë Ayaan Hirsi Ali dhe Azar Nafisi si model ideal femëror.”

“Nuk është fare tërheqëse si njeri publik, megjithëse nuk e kam të vështirë ta përfytyroj të se si mund ta vërë në përdorim ndonjë regjisor i rëndomtë filmash porno.” (për Sarah Palin)

“Gjithçka e Krishterimit përmblidhet në përfytyrimin e pështirë të “tufës”.

“Alkooli i bën njerëzit më pak të mërzitshëm dhe ushqimin më pak të rëndë, ndërkohë që ndihmon në krijimin e asaj që Grekët e quanin entheos, ose atë bulëzën e lehtë të frymëzimit kur lexon apo shkruan. E vetmja mrekulli me vlerë e Testamentit të Ri – shndërrimi i ujit në verë te dasma në Cana – është lavd për Helenizmin në Xhudean e rreptë. E njëjta gjë mund të thuhet edhe për rregullin e Sejderit që bazohet qartë te modeli i simpoziumit të Platonit: bëhen pyetje (veçanërisht drejtuar të rinjve) ndërkohë që vazhdohet të pihet verë. Vështirë të gjesh formë më të mirë vëllazërimi: në Oksford, gjatë seminareve, gjëja më normale ishte të pije verë. Duhet zgjidhur gjuha. Nuk është fare rastësi që Omar Khajami, duke kundërshtuar dhe duke u tallur me hoxhallarët e ngurtë Iranianë të kohës, theksonte vlerën e rrushit si përqeshje ndaj regjimit të tyre të ashpër dhe pa asnjë gëzim. Gjatë vizitës sime në Iranin e sotëm, vura re me kënaqësi se qytetarët aty e theksonin kundërshtimin ndaj ndalimit që klerikët i bënin pijes duke e mbajtur atë për miqtë në shtëpi (edhe nëse nuk e pinin vetë), dhe duke e futur kontrabandë me zgjuarsi dhe kënaqësi të vaçantë. Këto revolucione të vogla vërtetojnë njerëzoren.”

“Virtuti juaj i preferuar? Vlerësimi i ironisë.”

“Virtuti juaj më pak i preferuar, ose kandidati për virtutin më të mbivlerësuar? Besimi. I ndjekur nga pranë -- duke pasur parasysh mungesën në përgjithësi të kohës – prej durimit.”

“Ne që shkruajmë dhe studiojmë histori jemi mësuar me hamendësimin dhe dykuptimshmëritë e tij. Për këtë arsye ne nuk i pranojmë dot si të vërteta rrëfimet gojë pas goje të fshatarëve të trembur injorantë që pretendojnë se kanë parë mrekullira, ose që kanë takuar mesi, profetë apo shpëtimtarë që dukeshin si ata, thjesht si njerëz. Dhe pikërisht për këtë nuk do t’i nënshtrohemi kurrë diktimit të atyre që shfaqin besim prej fanatiku te disa gjëra të sigurta dhe të padiskutueshme.

Friday, October 21, 2011

Një padrejtësi e Akademisë së Arteve dhe Shkencës së Filmit në Hollivud

Të nderuar miq,

Javën e shkuar Akademija e Arteve dhe Shkencës së Filmit në Hollivud i bëri një surprizë të pakëndëshme artdashësve në përgjithësi dhe atyre shqiptarë në veçanti duke skualifikuar kandidaturën e filmit "Falja e Gjakut" nga pjesmarrja në Çmimet e Akademise (Oscar) në kategorinë e filmave të huaj (jo-Anglisht folës). Skualifikimi u bë me argumentin se filmi i Joshua Morston nuk ishte autentik sa duhej.

Ky është nga ato rastet tipike ku ne, shqiptarët, i bijem kokës sonë me shkelm. Skualifikimi erdhi pasi Akademisë iu dërgua një letër ankese nga një shqiptar -- nga regjisori i filmit që përfitoi drejtpërdrejt nga ky vendim.

"Falja e Gjakut" është ndër filmat më tëmirë dhe edhe më të suksesshëm të prodhuar në gjuhën shqip. Me një regjisor amerikan (Joshua Morston, i cili me vetëdije i vuri vetes detyrë të ndihej sa më shqiptar që të ishte e mundur, dhe e arriti këtë), filmi ka bashkë-skenarist shqiptar (Andamion Murataj) dhe një trupë aktorësh krejtësisht shqiptarë. Tema e filmit, një nga plagët më të dhimbshme të shoqërisë shqiptare sot -- gjakmarrja -- është tërësisht shqiptare. Pamjet janë të gjitha të marra në vend-ngjarje -- në Shqipëri; ndërsa trupa realizuese, sipas një interviste të Morston, është shqiptare në maksimumin e mundshëm për të pasur një film dinjitoz -- për vetë kushtet dhe gjendjen e teknikës kinematografike shqiptare, disa procese të përgatitjes së filmit nuk mund të realizohen me cilësinë e duhur në Shqipëri.

Joshua Morston është regjisor i njohur amerikan, i cili ka pasur sukses të veçantë me filmin e tij të mëparshëm "Maria Full of Grace" (Maria Plot Hire). "Falja e Gjakut" është filmi i tij i dytë i suksesshëm, me të cilin cili ka fituar Çmimin Ariu i Artë për skenarin në Festivalin e Filmit në Berlin dhe është pritur në mënyrë entuziaste nga kritika edhe në festivale të tjerë, veçanërisht në atë të Torontos në Shtator të këti viti. Filmi u zgjodh nga Komisioni Shqiptar i Çmimeve të Akademisë për të përfaqësuar Shqipërinë në garën për Oscar. Gjithçka shkoi ashtu siç duhet të shkonte, deri në çastin kur në skenë doli ambicja profesionale dhe vogëlsia vetjake, e shprehur në formën e një letre dërguar Akademisë së Arteve dhe Shkencës Filmike në Hollivud, në të cilën argumentohej se "Falja e Gjakut" nuk ishte sa duhet film shqiptar. Shijen më të hidhur në këtë histori ta le fakti i ulët që autor i letrës është pikërisht regjisori i filmit të renditur i dyti si pretendent për të konkuruar, "Amnistia". E papritura është që Akademija e Arteve dhe Shkencës së Filmit në Hollivud e "hëngri" letrën dhe skualifikoi "Falja e Gjakut" duke i dhënë dritën jeshile regjisorit që kishte bërë ankesën.

Në se e mendoni, ashtu si edhe unë, që filmit shqiptar "Falja e Gjakut" i është bërë padrejtësi; nëse e ndjeni që Joshua Morstonit, (i cili u "ngujua" në kuptimin e vërtetë të fjalës për një vit me një familje shqiptare në veri të Shqipërisë për t'u ndjerë si shqiptar dhe për t'i hyrë nga brenda psikikës së shqiptari), i është ngulur një thikë pas shpine nga vetë shqiptarët; nëse dëshironi që një film i shkëlqyer të paraqesë Shqipërinë mes ajkës së filmave botërorë në ndarjen e Çmimeve Oscar; nëse besoni që e drejta duhet vënë në vend, atëherë kushtojini dy-tre minuta kohë. Më poshtë unë kam përgatitur një tekst të shkurtër të cilin mund ta kopjoni (copy and paste) dhe t'ia dërgoni drejtpërdrejt Akademisë së Arteve dhe Shkencës Filmike në Hollivud në adresën ose në website-n e dhënë. Do t'iu lutesha që, nëse e shihni të arsye, ta shpërndani këtë mesazh edhe për miqtë tuaj në facebook. Së fundi, dua t'iu siguroj të gjithëve që nuk njoh personalisht asnjë nga autorët e "Falja e Gjakut" dhe këtë përpjekje e bëj thjesht sepse e ndjej se është diçka që duhet ta bëj.

Ju falemnderit

Arben Kallamata





email: contact@oscars.org

website: http://www.oscars.org/contact/general.html

Subject: Albanian Entry for Foreign Language Film Award

Dear members of the Committee,

I was surprised and deeply disappointed to learn that the first choice for the Albanian entry for Foreign Language Film Award "Forgiveness of Blood" was disqualified on the ground of lack of authenticity. "Forgiveness of Blood" meets all the eligibility criteria for this category: it is a feature-length motion picture produced in Albania with a one hundred percent Albanian dialogue track. All the acting crew are Albanian nationals who speak fluent, local Albanian. The fact that "Forgiveness of Blood" was disqualified following a letter of complaint sent to the Academy by the very person who directly profited by this decision, the director of "Amnesty", doesn't do the Academy too much honour. I sincerely hope that the Academy of Motion Picture Arts and Sciences would find a way to reverse this decision.

Regards,



Teksti shqip (jo për tu dërguar):

Tema: Kandidatura shqiptare për Cmimin e Filmave në Gjuhë të Huaj

Të nderuar anëtarë të Komisionit,

U befasova dhe u zhgënjeva kur mora vesh se kandidatura e parë shqiptare për Çmimin e Filmave në Gjuhë të Huaja, "Falja e Gjakut" ishte skualifikuar me arsyetimin se i mungonte autenticiteti. "Falja e Gjakut" i plotëson të gjitha kriteret e pranimit për këtë kategori: ai është një film me metrazh të plotë i prodhuar në Shqipëri me një dialog që zhvillohet njëqindpërqind në shqip. E gjithë trupa e aktorëve janë shqiptarë që flasin një shqipe të kulluar të krahinës. Fakti që "Falja e Gjakut" u skualifikua pas një letre ankese dërguar Akademisë pikërisht nga një njeri që përfitoi drejtpërdrejt nga ky vendim, regjisori i filmit "Amnestia", nuk e nderon Akademinë. Sinqerisht shpresoj që Akademija e Arteve dhe Shkencave Filmike do ta gjej mënyrën se si ta rikthejë vendimin e saj.

Përshëndetje,

Thursday, August 18, 2011

Bisedë në Studio 7


Miti
Drejtuesi i Emisionit: Mirëmbrëma të nderuar teleshikues. Minutat e sotme të Bisedës në Studio ia kemi kushtuar një teme tepër intelektuale - Luftës kunder Mitit. Për të na folur për këtë front të ri luftarak të shqiptarëve, kemi ftuar në studion tonë tre akademikë të kësaj fushe, nismëtarë të hershëm të lëvizjes kundër Mitit, zotërinjtë Dr. Dardan Kryemadhi e Prof. Floridan Kryemadhi dhe zonjën Prof.Dr. Daniela Kryemadhi. Të nderuar akademikë mirëmbrëma dhe mirëse keni ardhur në studio.
Akademikët (njëzëri): - Mirëmbrëma dhe mirëse ju gjetëm.
Drejtuesi i Emisionit: Përpara se të fillonim, do të desha të sqaronim diçka për teleshikuesit. Ju mbani të tre të njëjtin mbiemër. A keni lidhje me njëri-tjetrin?
Dr. Dardan Kryemadhi (duke parë nga kolegët i habitur) - Kurrfarë lidhje. Familja ime, megjthese mun me u njek shtatë breza n'qitet, i ka rrënjët te katuni Kryemadh i Shkodrës.
Prof. Floridan Kryemadhi (gjithashtu i habitur) - Ndërsa familja ime vjen pri katunit Kryemodh në Tironë, kuptohet, para iqin-e-ca-vjetësh, se ne jena tironsa, denbabaden.
Prof. Dr. Daniela Kryemadhi: Unë në fakt e kam mbiemrin nga burri. Ai vjen nga Kryemadhi i Korçës.
Drejtuesi i Emisionit: Pse, ka Kryemadh në Korçë?
Prof. Dr. Daniela Kryemadhi: Ç'është e vërteta në Korçë i thonë Kokëlopa, por ne e ndërruam se s'na tingëllonte aq mirë.
Drejtuesi i Emisionit: Pra, nuk ka asnjë lidhje gjaku midis tre akademikëve kryemëdhenj që kemi sonte në studio. Atëherë, le të hyjmë në temë. Si dhe pse e filluat lëvizjen kundër Mitit?
Prof. Dr. Daniela Kryemadhi: Nuk di për të tjerët, por unë e kam marrë shtytjen nga një fotograf në Korçë. E quanin Miti Kecka. Që kur isha e vogël e kisha frikë dhe për këtë arsye kam dalë gjithmonë në fotografi duke qarë. Shumë e shëmtuar. Më vonë, kur u rritëm dhe më doli frika, vura re se ai shpesh herë bënte sikur na nxirrte në fotografi, dhe pastaj na theshte se i qe djegur filmi. Qe atëherë, i urrej Mitët.
Drejtuesi i Emisionit (i befasuar): Pra, lëvizja juaj e paska nismën te njerëz konkretë?! Nuk është kundër Miteve?
Prof. Floridan Kryemadhi: Po, pra kundër Miteve. Kundër të gjithë Miteve. Për shembull, asht nji krutan që i thonë, Mit Skënderbeu. Nuk durohet.
Dr. Dardan Kryemadhi: Mit Skënderbeu jo vetëm që nuk asht krutan, por nuk asht as shqiptar. Baba i vet, Mit Ivani, ka qen serb. Edhe e ama. Tani na del Mit Skënderbeu dhe e hek veten si shqiptar. Jo vetëm kaq, po s'le rast pa ba sherr me një të njohurin tonë të vjetër, Mit Turk Pushtuesin.
Drejtuesi i Emisionit: Po Mit Turk-Pushtuesi, nuk hyn në listën e Mitëve qe luftoni?
Prof. Dr. Daniela Kryemadhi: Mit Turk-Pushtuesi, jo vetëm që s'ka qënë burrë i keq, siç e paraqesin, por ka qënë edhe burrë i shtruar, babaxhan, tolerant, dashamirës. Për shkak të Mit Skënderbeut i ka dalë nami si sherrxhi dhe ngatërrestar. Mit Turku në fakt ka qënë tregëtar i urtë, që s'të ngatërronte as fenë, as pavarësinë. Dolën ca thashethemexhinnj nga familja e Mit Rilindasve që i hapën namin e keq. Pastaj, ne e kemi inatin me Mitët shqiptarë, jo me të huajt. Nuk jemi kombëtarista. Jemi ndërkombëtarista, qytetarë të botës, thank you very much!
Drejtuesi i Emisionit: Si iu ka shkuar puna me Mit Skënderbeun?
Prof. Floridan Kryemadhi: Jo keq, po të kesh parasysh faktin që Mit Skënderbeut i del në krah gjithë lagjia. Në fakt, në lidhje me Mit Skënderbeun na është dashur të kërkojmë ndihmë nga jashtë. Jena lidh, për shembull, me të kundërtin e Mitit, me Shmitin. Thirrëm për ndihmë Shmit Zviceranin, për t'i thyer hundët Mit Skënderbeut.
Drejtuesi i Emisionit: Dhe erdhi Mit Zvicerani për t'u zënë me Mit Skënderbeun?
Prof. Dr. Daniela Kryemadhi: Jo bre, pse pe ata që ziren me grushta të dukemi ne ty? Ne luftojmë që t'i diskretitojmë. Pastaj, Mit Skënderbeu bredh gjithë ditën me Kalë, si kapadai.
Prof. Floridan Kryemadhi: S'kishte nevojë të vinte fare Mit Zvicerani. Ai botoi një libër, që pak a shumë përkitej me tezat tona. Një nga armët kryesore që ne përdorim në luftën kundër Miteve është demaskimi i prejardhjes së tyre, e faktit që nuk janë shqiptarë. Po e nxorre jo-shqiptar, Miti çvlerësohet, sepse s'ka shqiptar që e do një mit që s'është shqiptar. Mit Skënderbeu - Serb; Mit Naim Frashëri - Turk; Mita Tereza - Maqedonase...
Drejtuesi i Emisionit: Po emri Miti rrjedh nga Dhimitri, nga Mit'hat, nga Mitika, apo nga Dhimitra?
Dr. Dardan Kryemadhi: Ç'rëndësi ka? Le të rrjedhë nga të dojë. Ne kemi borxh ta shkatërrojmë.
Drejtuesi i Emisionit: Po për Mitet e popujve të tjerë, keni ndonjë qëndrim? A duhen rrëzuar edhe ata?
Prof. Dr. Daniela Kryemadhi: Për kë e keni fjalën?
Drejtuesi i Emisionit: Po ja, për shembull, për Mit Robinhudin, ne Angli; ose për Mit Vilhelmtelin, në Zvicër.
Pro. Dr. Daniela Kryemadhi: Atyre you thonë Myth, jo Mit. Myth, Myth. E sheh sa bukur tingëllon? Myth, Myth...
Dr. Dardan Kryemadhi: Ata janë Mite zotninj, mor ti. Mite që s'kan ekzistu ndonjiherë. Ne shqiptarët kemi Mite historikë. Jo vetëm kaq, por kemi edhe Mite që janë ende gjallë. Ata s'durohen?
Prof. Floridan Kryemadhi: Ja, për shembull, një nga këta të gjallët që s'durohet, megjithëse i huaj, është Mit Romni, ai republikani që kërkon të kandidojë për president.
Drejtuesi i Emisionit: Po me Mit Romnin, ç'patët? Do na ngatërroni edhe me Ambasadën Amerikane, tani.
Prof. Dr. Daniela Kryemadhi: Imagjino ta kesh Mitin e gjallë nëpër këmbë?
Drejtuesi i Emisionit: E keni fjalën për Mit Kadarenë?
Dr. Dardan Kryemadhi: Edhe për atë. Ose, pikërisht për atë.
Drejtuesi i Emisionit: Po pse s'durohet Mit Kadareja? Keni ndonjë gjë kundër tij si shkrimtar?
Prof. Floridan Kryemadhi: Kjo s'ka lidhje fare me muhabetin.
Dr. Dardan Kryemadhi: Unë s'para lexoj letërsi dhe s'dua t'i hyj fare diskutimit se çfarë shkrimtari është. Vetë faktin që kërkon të marrë Çmimin Nobel t'i ngre nervat.
Prof. Dr. Daniela Kryemadhi: Edhe që e ka gruan bjonde dhe ka shtëpi ne Paris dhe në Tiranë. Ku i gjen paratë, xhanëm?!
Dr. Dardan Kryemadhi: Me siguri prej spiunimeve -- spiuno për sigurimin e shtetit, për SHISH-in, për shërbimet sekrete franceze...
Prof. Dr. Daniela Kryemadhi: Jo vetëm kaq, por ai i del në mbrojtje edhe Mitëve të tjerë.
Drejtuesi i Emisionit: Kujt, për shembull?
Dr. Dardan Kryemadhi: Kujt s'i ka dalë në mbrojtje -- Mit Skënderbeut, Mit Rilindasve, Mita Terezes, deri edhe asaj plakës, Mita Gjuhashqipes.
Drejtuesi i Emisionit: Paska edhe Mit me emër të tillë?
Prof. Floridan Kryemadhi: Ka që ç'ke me të. Eshtë një plakë grindavece që hiqet sikur është nga më të vjetrat në Europë.
Drejtuesi i Emisionit: As ajo nuk është shqiptare.
Dr. Dardan Kryemadhi: As ajo. Hidhen ca dhe mundohen ta lidhin me Mit Ilirishten, që s'e ka parë njeri në botë si ka qënë. Ca të tjerë, akoma, me Mit Pellazgishten, e ku ta di unë se çfarë. Ose me Mit Trakishten.
Prof. Floridan Kryemadhi: Mit Gjuhashqipja është thjesht një kopile, që s'i dihet as nana, as baba. Nji bastarde e turqishtes, aromanishtes, greqishtes dhe serbishtes.
Dr. Dardan Kryemodhi: Edhe e Komunistave. Ata e krijuen, tuj injoru gegnishten.
Dr. Prof. Daniela Kryemadhi: Ashtu është. Po ne s'do lemë Mit në këmbë. Do ta s'pastrojmë Shqipërinë nga Mitet.
Drejtuesi i Emisionit: Të nderuar Akademikë, mendoj se mund ta mbyllim emisionin pa u nxehur keq gjakrat. Ju faleminderit për bisedën sqaruese.
Akademikët: Mender qofsh! Poshtë Miti!

Sunday, July 24, 2011

Bisedë në Studio 6


Drejtuesi i Emisionit: Mirëmbrëma të nderuar shikues. Po fillojmë emisionin "Bisedë në Studio" të cilin, si zakonisht, ia kushojmë ngjarjes më të rëndësishme të ditës. Siç dihet, ngjarja politike që mbizotëron sot opinionin publik të vendit dhe atë ndërkombëtar është pikërisht Pordha që lëshoi Ministri i Jashtëm i Republikës së Shqipërisë në sallën e Parlamentit Europian në Bruksel. Për të diskutuar rreth Pordhës dhe impaktit të saj kemi ftuar në studio zotin Niko Farmaqi - përfaqësues i zyrës së shtypit në Ministrinë e Jashtme; zonjën Kristina Plasja - analiste mediatike; dhe zotin Nuri Barkqelbti, kryetar i lëvizjes së njohur "Aleanca Futja Pordhës Gri Sallatë". Për arësye që kuptohen, fjala "pordhë" do të konsiderohet normale dhe nuk do të censurohet në këtë emision. Pra, do të jetë e pranishme me shumicë. Të nderuar miq të ftuar, mirëmbrëma dhe mirë se keni ardhur të në studio.
Të gjithë: Mirëmbrëma dhe mirë se të gjetëm!
Drejtuesi i Emisionit: Përpara se t'iu drejtohem me pyetje, do të desha ta nisnim emisionin me një kronikë të shkurtër të ngjarjes së Brukselit, të cilën do ta ndjekim njëkohësisht me komentimin që i bën ekspertja e pordhëve në media, zonja Kristina Plasja. Le ta ndjekim.
Kristina Plasja (ndërsa në ekran çfaqet salla e Parlamentit Europian në Bruksel): - Siç e shikoni, të nderuar shikues, salla e Parlamentit Europian është mbushur relativisht plot me europarlamentarë. Ja tani, kamera është fokusuar të delegacioni shqiptar, i përbërë nga dy ministra, Ministri i Jashtëm dhe Ministrja e Integrimit. E pashpjegueshme është se si nuk ndodhen pranë tyre referentët apo drejtorët e drejtorive të MPJ. Ndiqni me vemendje se si kamera fokusohet te përfaqësuesi shqiptar. Vini re fytyrën e Ministrit të Jashtëm. Ky është pikërisht çasti përpara ngjarjes. Vini re edhe se si Ministri i Jashtëm anohet pak nga e majta - gjë që do të thotë që pordha do të dalë djathtas. Ja, pikërisht tani - ju lutem ngadalsoheni pak xhiron e transmetimit - tani ndodh lëshimi i pordhës. Shikoni në të majtë të ekranit, në vijë të drejtë me rreshtin ku ndodhet delegacioni shqiptar, është duke kaluar rastësisht eurodeputetja Doris Shum. Ndiqeni me vemendje se si e humbet ajo ekujlibrin nga impakti i pordhës, si përpiqet të mbahet pas karigeve, dhe si rrëzohet përdhe, pa ndjenja. Tani, ju lutem, vini re se si reagon pjesa tjetër e sallës. Eurodeputetët lënë sallën të lemerisur.
Niko Farmaqi: Pra ju po insinuoni se rrëzimi i eurodeputetes Doris Shum dhe lëvizja drejt daljes e eurodeputetëve të tjerë ka lidhje të drejtpërdrejtë me Pordhën e Ministrit?
Kristina Plasja: Unë nuk po insinuoj asgjë. Unë po interpretoj pamjen filmike. Por, le ta shohim edhe një herë videon, kësaj rradhe duke futur edhe efektin infra-ruzh. Për të sqaruar teleshikuesit, kamerat elektronike moderne kanë aftësi që ta kthejnë pamjen filmike në pamje me elementë rrezesh ultra të kuqe, të cilat tregojnë në ekran edhe detaje që s'arrin t'i kapë syri i thjeshtë i njeriut. Përsëri jemi në të njëjtën sallë, por me pamjen infra-ruzh. I dalloni tani siluetat e Ministrit të Jashtëm dhe Ministres së Integrimit? E vini re lëvizjen pak majtas të trupit të Ministrit? Shikoni pak se si në pjesën ku prapanicat e Ministrit prekin ndenjësen krijohet një si hapësirë. Ja dhe shpërthimi, pikërisht aty. Vini re si përhapet vala goditëse. Për efekt studimi, e kemi ngadalsuar lëvizjen njëmijëedyqindepesëdhjeteshtatë herë. Shikoni çastin kur vala goditëse - kryesisht rezonancë zanore dhe ndryshim në presionin e ajrit - godet eurodeputeten Doris Shum dhe e përplas përtokë.
Drejtuesi i Emisionit: E mahnitshme!
Kristina Plasja: Prisni, s'ka mbaruar. Infra-ruzh është në gjendje të kapë edhe goditjen biologjike. Vini re me vëmendje tani valën e dytë, e cila ka dalë njëkohësisht me të parën, por që përhapet pak më ngadalë. Vala e dytë është era. Efekti duket shkatërrues, destruktiv. Shikoni me sa intensitet përhapet vala e erës në të gjithë sallën, duke i detyruar eurodeputetët të largohen në panik. Ja, kjo është ngjarja. Atë mund ta komentoni si të doni.
Niko Farmaqi: Më falni, por videoja që ju transmetuat nuk ka zë. Si mund ta vërtetoni ju, dhe partnerët tuaj europianë që Ministri i Jashtëm lëshoi pordhë, dhe jo fëndë? Në një deklaratë që lëshuam për shtypin ne si Ministri e Jashtme sot në mëngjes pikërisht këtë theksonim: Ministri i Jashtëm ka lëshuar fëndë. Nuk bëhet fjalë për pordhë.
Drejtuesi i Emisionit: Shumë interesant ky zhvillim! Të presim si do të reagojë shtypi botëror pas deklaratës së fundit të Ministrisë së Jashtme. Sepse, duhet pranuar që, deri tani qëndrimi i medias ndrërkombëtare, veçanërisht asaj europiane, nuk ka qënë edhe aq dashamirës. Gazeta e njohur gjermane Frankfurter Allgemeine Zeitung dilte me titullin: "Pordhët e diplomacisë shqiptare kutërbojnë Europën e Bashkuar"; gazeta Vanguarda Obrera shpërthen: "Ministri i Jashtëm Shqiptar kishte ngrënë fasule dhe hudhra"; Il Manifesto shtron pyetjen: "Çfarë i bën pordhët e shqiptarëve kaq të padurueshme?!", e kështu me rradhë. E vetmja gazetë që mbante qëndrim pak a shumë të paanshëm ishte tabloidi anglez "The Fart", pronë e manjatit të medias Rupert Mërdok, e cila i kushon ngjarjes një numër special.
Nuri Barkqelbti: Më falni që po ndërhyj, por ne shqiptarët nuk kemi pse turpërohemi nga pordhët. Përkundrazi, qeveritarët tanë kanë për detyrë t'i tregojnë Europës dhe kujtdo në botë që jemi popull me pordhë. Europa na ka borxhe të mëdha ne si komb, prandaj duhet të na i durojë pordhët.
Kristina Plasja: Ndoshta keni të drejtë. Megjithatë, s'duhet harruar që pordhët e mëdha grisin brekët e reja.
Nuri Barkqelbti: Oh, ky është mentalitet i vjetër, që kur njerzit përdornin brekë bezeje, të cilat s'ishin aspak elastike. Ky problem nuk ekziston më. Përkundrazi, në mbështetje të gjestit të Ministrit të Jashtëm dhe për të treguar se ne s'kemi asgjë kundra qeverisë, lëvizja jonë mbarëkombëtare Aleanca Futja Pordhës Gri Sallatë ka vendosur të ndërmarrë nismën e re: Një Shqiptar, Një Pordhë. Mendojmë që këtë nismë do ta përkrahin të gjithë shqiptarët e vërtetë brenda territorit të Republikës së Shqipërisë, në Kosovë, Maqedoni, Greqi, Turqi, Bullgari, Mal të Zi, Rumani, Hungari, Rusi...
Niko Farmaqi: Megjithatë, ne si Ministri ngulin këmbë që Ministri lëshoi fëndë, jo pordhë.
Kristina Plasja: Ndoshta kjo ëshë më keq. Populli thotë: pordhët janë gazmore, fenat janë mizore.
Drejtuesi i Emisionit: Me sa duket, zonja Plasja paskeni dijeni të thella mbi folklorin e gazrave.
Kristina Plasja: Natyrisht që kam. Unë s'mund të vija në bisedën tuaj në studio e papërgatitur ose, si i thonë, t'ia fusja pordhës kot.
Niko Farmaqi: Pirdh o prift në Prill, i thonë kësaj.
Kristina Plasja: Ajo shprehje nuk ka shumë kuptim. Situatës do t'i shkonte më tepër: Pirdh se lirohesh. Megjithatë, le t'i kthehemi pretendimit tuaj, si Ministri, që gazi i lëshuar nga Ministri nuk ishte pordhë, por fëndë. Ndiqeni me vëmendje videon (regjija, ju lutem). Shikoni se si anohet nga e majta Ministri. Po të ishte për fëndë, s'do të kishte nevojë të anohej. Shikoni presionin e ajrit në pamjet në infraruzhë; rrathët koncentrikë që krijon goditja zanore. Padiskutim që është pordhë.
Niko Farmaqi: Të pretendosh që është pordhë dhe jo fëndë më duket qëndrim anti-kombëtar. Kjo e dëmton rëndë integrimin e Shqipërisë në strukturat europiane.
Kristina Plasja: Integrimin e dëmton pordha e Ministrit, jo pretendimi im. Shikoni edhe reagimin e Ministres së Integrimit fill pas lëshimit të pordhës. Ndiqeni buzëqeshjen e saj. Shikoni dhe diçka tjetër, që transmetohet për herë të parë sot: Ministrja e Integrimit i bën "qe palla" Ministrit të Jashtëm. Po këtë si e komentoni?
Niko Farmaqi: Me siguri që stacionet televizive kanë manipuluar pamjet filmike.
Kristina Plasja: Po për thashethemin që është përhapur sot në Bruksel, sipas të cilit Ministri me Ministren prej dy ditësh po luanin lojën "Kush pjerdh ose gromësin më shumë?" Një pordhë llogaritej dy pikë, një gromësirë një pikë. Thuhet se në momentin kur shpërtheu pordha, Ministrja e Integrimit ishte gjashtë pikë para.
Nuri Balkqelbti: Duke pjerdhur në mes të Parlamentit Europian, Ministri ynë i jashtëm i deklaroi botës se ne s'pjerdhim për njeri. Kjo është gjeniale. T'i thuash tjetrit "As që pjerdh fare", duke pjerdhur.
Kristina Plasja: Po kur s'pjerdhin për Europën, përse shkojnë në Parlamentin Europian?
Nuri Barkqelbti: Kot moj, për pordhë.
Kristina Plasja: Muhabeti me pordhë, pordha me karar.
Drejtuesi i Emisionit: Kush e hoqi tapën, se po vjen erë të keqe këtu.
Të gjithë kthejnë kokën nga Niko Farmaqi.
Niko Farmaqi: Çfarë? Pse u kthyet nga unë? Dëgjuat gjë ju? Keni fakte?
Drejtuesi i Emisionit: Jo. Megjithatë ju të Ministrisë së Jashtme e keni të ligjëruar fëndën, më duket.
Kristina Plasja: Unë po iki. S'u rrika këtu. Mirupafshim dhe faleminderit për ftesën. (Ngrihet dhe largohet duke mbajtur hundën me dorë).
Drejtuesi i Emisionit: Edhe unë mendoj që problemet dolëm. Ndoshta në ndonjë emision të ardhshëm do të bisedojmë më specifikisht për fëndat. Te nderuar teleshikues, feleminderit për vëmendjen. Natën e mirë dhe mirupafshim. Dhe, po të kini ndonjë siklet, pirdhni pa dert, se iu bën mirë. Për më tepër, siç doli sot, pordha është shprehje e karakterit kombëtar, shprehje e krenarisë kombëtare.

Wednesday, July 20, 2011

Pesë fjali - Pesë gafa


(...pa hyrë te përdhunimi që i bëhet gjuhës shqipe)
http://www.balkanweb.com/TV/index.php?id_categoria=48&id_ansalive=11513
Lidhja e mësipërme mund t'iu çojë te Ballkanweb, ku jepet një pjesë nga fjala e Kryeministrit Sali Berisha në mbledhjen e qeverisë të datës 19 ose 20 Korrik, 2011. Unë bëra vetëm zbardhjen, të cilën e keni në fund të shkrimit bashkë me disa pjesë nga Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë. Në Pesë fjali ka Pesë gafa, përfshirë dhe shkelje të Kushtetutës.
Gafa e parë: Ndonëse nuk thuhet shprehimisht, sulmi i këtyre pesë fjalive të turbullta drejtohet kundër Aleancës Kuq e Zi dhe, posaçërisht udhëheqësit të saj Kreshnik Spahiu. Spahiu me Aleancën e tij mund të jenë ç'të duan, mund të kenë çdo fe të duan, por ata nuk janë deklaruar kurrë se veprojnë nga pozitat e ateistit. Aleanca Kuq e Zi nuk janë lëvizje ateiste. Ata janë lëvizje nacionaliste, shoviniste.
Gafa e Dytë: "...mjeranë ateistë që kanë frikë zotin ". Ateistët nuk e kanë frikë zotin. Zotin e kanë frikë ata që i besojnë zotit. Ateistët mbrojnë idenë që njerëzit duhet të jetojnë të lirë, pa frikën e zotit. Nëse Kryeministri nuk e di këtë, atëherë le të pyesë dhe ta mësojë.
Gafa e Tretë: "Ata të cilët, shfrytëzojnë karriget e larta shtetërore, ata i përdhosin ato karrige." Kjo duket më tepër si bumerang, se sa si gafë. Pyetje: Kush e ka karrigen më të lartë shtetërore?
Gafa e Katërt: Ateistët nuk janë kundër numërimit të popullsisë në bazë të fesë dhe etnicitetit. Në fakt, nuk dihet të ketë ndonjë qëndrim të caktuar të ateistëve për këtë problem, për vetë faktin që nuk ka ndonjë organizatë të ateistëve që t'iu diktojë anëtarëve politika të caktuara. Ateizmi është mungesë besimi te ekzistenca e një qenieje të mbinatyrshme, jo platformë politike. Personalisht, duke qënë ateist, jam shprehur dhe vazhdoj të shprehem në mbështetje numërimit të popullsisë në baza fetare dhe etnike, sepse më duket që kjo është në të mirë të Shqipërisë.
Gafa e Pestë: Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë e ndan shtetin nga feja. Nëse kryetari i shtetit shqiptar fut hundët në punët e besimit (ose mosbesimit), ai shkel kushtetutën. Kur Kryeministri, që nga karrigia e tij në krye të mbledhjes së qeverisë, fyen një pjesë të popullsisë së vendit të vet, e vogël apo e madhe qoftë kjo, për shkak të besimit (ose mosbesimit) të tyre te feja, atëherë ai ka shkelur Kushtetutën. Të shprehesh me përbuzje, urrejtje, apo përçmim për njerëzit "pa zot", për "mjeranë ateistë që kanë frikë zotin", përbën shkelje të kushtetutës, ligjit të vendit dhe një fyerje të drejtpërdrejtë të një pjese të popullsisë të cilën nuk ke asnjë të drejtë ta fyesh si politikan dhe, aq më tepër, si kryeministër.
"Këta të cilët na, në virtutin, në mesazhin më të shkëlqyer që kemi, se po shkruajtëm fenë - e di ç'janë këta? Këta janë njerëz pa zot, ju them unë, këta janë mjeranë ateistë që kanë frikë zotin. Ata të cilët, shfrytëzojnë karriget e larta shtetërore, ata i përdhosin ato karrige. Ata përdhosin, kushtetutën, postet dhe karriget dhe janë më të mjerë se çakejtë e tyre, sepse çakejtë së paku lehin, kurse vetë fshehin fytyrën, kanë frikë të dalin, dhe shndërrojnë institucionet kushtetuese të vendit në strofulla, në strofulla praktikash, konceptesh, dhe qëndrimesh ataviste primitive. Nuk them anti-kombëtare fare, se nuk mund t'i vendosësh në raport me kombin këta. Të njëjtën gjë bënë një pjesë e tyre për kartat e identitetit, ndërmorën fushatën më primitive kundër kartave dhe tani na thonë se nëqoftëse shqiptarët do të kenë mundësi të shprehen për besimin, të shprehen për përkatësinë etnike, do shpërbëhet qenia jonë...." Nga fjala e Berishës në Mbledhjen e Qeverisë, 20 Korrik 2011.

Nga Kushtetuta e Republikës së Shqip[risë:
Neni 10:
———
1. Në Republikën e Shqipërisë nuk ka fe zyrtare.
2. Shteti është asnjanës në çështjet e besimit e të ndërgjegjes dhe garanton lirinë e shprehjes së tyre në jetën publike.
Neni 24:
———
1. Liria e ndërgjegjes dhe e fesë është e garantuar.
2. Secili është i lirë të zgjedhë ose të ndryshojë fenë ose bindjet, si dhe t’i shfaqë ato individualisht ose kolektivisht në publik ose në jetën private, nëpërmjet kultit, arsimimit, praktikave ose kryerjes së riteve.
3. Askush nuk mund të detyrohet ose të ndalohet të marrë pjesë në një bashkësi fetare ose në praktikat e saj, si dhe të bëjë publike bindjet ose besimin e tij.

Saturday, July 9, 2011

Kompleks Shtatorial

Vëmendjen e shtypit dhe opinionit publik ndërkombëtar e kanë tërhequr së tepërmi përpjekjet e shqiptarëve për të nderuar dhe respektuar figurat e shquara botërore që kanë dhënë ndihmesë në zhvillimin e kombit, përmbysjen e komunizmit dhe kalimin me sukses të fazës së tranzicionit. Me gëzim dhe enthusiazëm u prit në të gjithë Amerikën e Veriut lajmi që Bashkija e qytetit të Ndroqit do të ngrerë shtatoret e dy figurave historike botërore, ish-Presidentit amerikan Bill Klinton dhe ish-Drejtorit të Fondit Monetar Ndërkombëtar, Dominik Shtraus-Kahn. Kompleksi shtatorial Klinton-Kahn do të vendoset në sheshin kryesor të Ndroqit.
Për realizimin e veprës së artit Bashkija e Ndroqit shpalli tenderin që u fitua nga skulptorët Vasfi Kodoshi dhe Izet Qorri.
“Shtatoret do të jenë 3 metra e 16 centimetra të larta,” u shpreh për shtypin ndërkombëtar Vasfi Kodoshi. “Vepra do të realizohet në bronz të derdhur.”
Kompleksi shtatorial ka për qëllim përjetësimin e ndihmesës që i kanë dhënë jo vetëm Shqipërisë, por edhe gjithë botës këto dy figura të mëdha.
Duke gjykuar nga modelet në studio që gazetarët ndërkombëtarë u lejuan të shohin, liderët botërorë do të paraqiten mes e lart me xhaketa dhe kollare, ndërsa mes e poshtë cullak.
“E kemi menduar si një ndërthurje integrale të skulpturës klasike greko-romake, ku njeriu paraqitej i zhveshur, duke shpalosur forcën dhe bukurine fizike mashkullore, apo femërore, sipas rastit, me perceptimin modern, ku figurat dalin si burra shteti, duke përballuar stuhitë e politikës moderne. Ndërkohë, ne duam të thyejmë edhe klishetë e vendosura në shekuj, ku njerëzit, sa herë paraqiten gjysmë nudo, jepen të veshur mez e poshtë. Ne duam ta vëmë klasiken sa më pranë themelit, dhe modernen sa më lart.”
Ideja e përzjerjes së dy stileve skulpturore ka gjetur mbështetje të plotë, veçanërisht te kritikët anglezë të artit, të cilët e komentojnë këtë si një paraqitje gjeniale të ndërthurjes së tipareve evolucionare të zhvillimit dhe rikthimit nga dhe në homo erectus në dhe nga homo sapiens, çka shpreh edhe esencën e këtyre dy figurave botërore.
“Kompleksi shtatorial,” shpjegon në konfidencë një nëpunës i Bashkisë së Ndroqit që nuk pranon të identifikohet, “synon edhe në tërheqjen e sa më shumë turistëve. Këtë kompleks shtatorjal unikal në botë parashikohet ta vizitojnë entuziastë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Franca dhe vendet anëtare të Fondit Monetar Ndërkombëtar, duke ndihmuar në zhvillimin e industrisë hospitalore në Ndroq.”
Të dy skulptorë po debatojnë dhe nuk kanë arritur ende të bijen në ujdi në lidhje me disa detaje të shtatoreve. Një prej këtyre detajeve është pozicioni i burrave të shtetit – a do të jenë përballë njëri-tjetrit, njëri mbas tjetrit, apo kthyer me kurriz nga njëri tjetri. Në këtë pikë po fiton terren ideja e fundit, me burrat duke parë, si shqiponja dy krenare, në dy drejtime të kundërta.
Një tjetër detaj mësohet të jetë përfshirje e purove në kompleksin shtatorial. Ndërsa artistët pajtohen se elementi i puros është i domosdoshëm, ata janë ende të paqartë në lidhje me numrin e purove dhe vendin ku do të paraqiten – në duart e figurave, në gojë apo diku tjetër, paralel me elementë të tjerë figurativisht të ngjashëm të veprës së artit.
Parashikohet që ky detaj të mbetet enigmë deri ditën e shpalosjes së shtatores.

Thursday, July 7, 2011

Bisedë në Studio 5


Drejtuesi i Emisionit: Mirëdita të nderuar shikues. Duke pasur parasysh të dhënat e fundit të Ministrisë së Punës dhe Institutit Kombëtar të Statistikave, vendosëm që bisedën tonë ta zhvendosim në orët e vona të paradites, kohë kur shumica e njerëzve janë zgjuar nga gjumi dhe vërtiten në shtëpi. Sipas studimit të MP-së dhe INSTAT-it, shqiptarët punojnë mesatarisht 4 orë në ditë, ndërkohë që flenë mesatarisht 9 orë. Dhe kjo duhet të jetë për ata që punojnë. Sipas këtij studimi, 70 përqind e grave nuk punojne (me pagesë), pra janë shtëpiake, ndërkohë që 40 perqind e burrave rrijnë në shtëpi. Studimi ka edhe shifra të tjera interesante, të cilat do t'i diskutojmë në vijim të bisedës. Por, fillimisht le të paraqesim të ftuarit në studio: Zoti Nuro Shkëmbi, Drejtor i Drejtorisë së Kafeneve dhe Lokaleve në Ministrinë e Punës; Zonjusha X, Projekt Manaxhere në INSTAT; Zotin Perlat Rikoti, Kryetar i Shoqatës për Mbrojtjen e të Drejtave të Burrave; dhe Zonjusha Dorina Flaka, Nënkryetare e Shoqatës Gratë pa Kufi. Së pari, një sqarim të vogël - Kohët e fundit, Instituti Kombëtar i Statistikave është vënë në shënjestër të sulmeve nga grupe patriotike që deklarohen kundër numërimit. Kjo ka bërë që punonjësit e INSTAT, të cilët merren vetëm me numërime, të dalin në ilegalitet. Zonjushës X nuk do t'ia përmendim emrin, nuk do t'i shfaqim fytyrën dhe do ta lejojmë ta deformojë pak zërin, për arsye sigurie. Atëherë le të fillojmë: Mirëmëngjes të gjithëve.
Të gjithë: Mirëmëngjes.
Drejtuesi i Emisionit: Do të desha ta filloj bisedën e sotme me një pyetje drejtuar zotit Shkëmbi. Si e shihni ju, si Ministri faktin që 70 perqind e grave dhe 40 perqind e burrave shqiptarë nuk punojnë?
Nuro Shkëmbi: E shoh si problematik. Shumë problematik, do të thosha. Në një kohë kur 70 përqind e grave dhe 40 përqind e burrave nuk punojnë, ne na rezulton se kafenetë dhe lokalet frekuentohen në 70 përqind nga burra dhe 30 përqind nga gra. Kjo është vërtet shqetësuese. Gratë duhet të dalin nga shtëpia dhe të vijnë më shpesh në lokale, sepse e kanë kohën me bollëk. Ne duhet të luftojmë me programe qeveritare që në lokale të ketë një numër të barabartë burrash dhe grash.
Perlat Rikoti: Më falni që po ndërhyj, por mua më duket se nuk qëndron aty shqetësimi. Problemi kryesor është pjesmarrja e njerëzve në punë. Burrat po stërmundohen. Kjo pabarazi është e tmerrshme - diskriminim i paparë. Shoqata jonë nuk do të rreshtë së luftuari që të arrijë ditën kur edhe nga burrat do të punojnë vetëm 40 përqind.
Zonjusha X (me zë të ndryshuar si zë burri): Problemi, them unë, qëndron te paga, e cila është 35 përqind më e lartë për burrat.
Perlat Rikoti: LOL!
Zonjusha X: LOL?! Përse LOL? Ç'ka këtu për të qeshur?
Perlat Rikoti: Hej, kokë - sado që të fitojnë burrat, paratë përfundojnë në xhepin e grave.
Dorina Flaka - Nuk është e thënë. Shumë burra nuk e çojnë rrogën në shtëpi.
Perlat Rikoti: Kjo s'do të thotë se nuk iu përfundon rroga në xhepin e grave. Nuk iu përfundon ne xhepin e bashkëshorteve, por iu përfundon në xhepin e ndonjë gruaje tjetër. Po ta marrësh si total, rroga e fituar nga burrat me mund e me djersë, me gati katër orë punë të palodhur në ditë, përfundon në xhep të grave. Gratë, si specie, dalin gjithmonë më të fituara.
Zonjusha X (me zë burri): Ua mami ç'farë thotë ky!
Dorina Flaka: Gratë nuk janë specie.
Nuro Shkëmbi: Unë them që INSTAT duhet të bëjë edhe një studim të detajuar se kush e fut më shpesh dorën në xhep kur vjen puna për të paguar në lokal. Vë bast që do të dalin më shumë burrat - me diferencë të madhe.
Drejtuesi i Emisionit: Si do ta komentonit faktin që, sipas studimit, 95 përqind e grave bëjnë punë shtëpiake, ndërsa nga burrat punë shtëpiake bëjnë vetëm 39 përqind?
Perlat Rikoti: Vërtet? Vetëm 95 përqind e grave?! Kjo qënka vërtet shqetësuese. Po 5 përqind që mbeten, ç'bëjnë? A i ka hyrë studimi këtij problemi?
Nuro Shkëmbi: Ato zbavitin 61 përqind të burrave që nuk bëjnë punë shtëpie - Hihihi! Hahaha! Huhuhu!
Perlat Rikoti: LOL!
Dorina Flaka: Ah, si s'keni turp!
Zonjusha X (me zë edhe më të trashë): Ua mami, këta po e bëjnë baltë fare.
Donika Flaka: Mua më duket vërtet shqetësuese dhe aspak për të qeshur. Eshtë turp që vetëm 39 përqind e burrave bëjnë punë shtëpie.
Perlat Rikoti: Po pse ore, ku ta gjejnë fuqinë ata?! Iu bije bretku 4 orë në punë. Duhet të bëjnë edhe punë shtëpie. Gratë e kanë kohën me bollëk.
Dorina Flaka: Nuk është fare e vërtetë, zoti Rikoti. Gratë e sotme e kanë kohën të mbushur me veprimtari. Ti s'e di se sa kohë i merr gruas së sotme përgatitja për të dalë në pazar. Sa kohë i merr vetë pazari, manikyr, pedikyr, sallon flokësh, masazh, etj.
Drejtuesi i Emisionit: Sipas Studimit të INSTAT, meshkujt shqiptarë kanë shumë më tepër kohë të lirë se sa meshkujt norvegjezë.
Perlat Rikoti: Mos na ngatërro me norvegjezët tani. Ç'na duhet ne ç'bëjnë norvegjezët.
Dorina Flaka: Na duhet që ç'ke me të. Duke parë nga Norvegjia do hyjmë në Europë.
Drejtuesi i Emisionit: Meshkujt norvegjezë i ndajnë punët e shtëpisë 50 përqind me 50 përqind me gratë. Ndërsa meshkujt italianë punojnë në shtëpi më shumë se gratë.
Perlat Rikoti: Ej, kokë, janë gra italiane ato. I ke parë në televizor? Për ato lë punët e shtetit pa bërë Berluskoni, që është kryeministër, jo të mos e lërë italiani i thjeshtë. Silli këtu gratë italiane, ta shohësh se si i bëjnë meshkujt shqiptarë të gjitha punët e shtëpisë.
Dorina Flaka: Ide e shkëlqyer. Dhe ndërkohë na dërgoni të gjitha ne grave shqiptare në Itali, te meshkujt italianë.
Perlat Rikoti: LOL!
Nuri Shkëmbi: Se pak gra shqiptare kemi dërguar ne te meshkujt italianë...
Zonjusha X (me zë normal të trashë) - Ua mami, këta të gjitha i lidhkan me seksin!
Nuri Shkëmbi: Me seksin?! Kush po flet për seks?
Perlat Rikoti: Gjithë biseda për seks është, apo jo?
Drejtuesi i Emisionit: Në një farë kuptimi...
Zonjusha X: Unë kujtova se do të flisnim për punën.
Dorina Flaka: Çfarë pune, moj. Puna e punës së asaj punës. Kush po punon sot? Kupton ti që vetëm 60 përqind e burrave punojnë katër orë në ditë?! Gjen dot popull më dembel ti? Asnjeri s'punon. Të gjithë e kanë mendjen te seksi.
Nuri Shkëmbi: Edhe te gjumi - mesatarisht 9 orë në ditë. Popull latant.
Drejtuesi i Emisionit: Mendoj se problemet dolën, prandaj le ta mbyllim këtu bisedën në studio. Të nderuar shikues, mirupafshim në biseda të tjera për probleme të mprehta shoqërore të kombit. Kalofshi një ditë të mirë dhe të rehatshme. Besoj se e kuptoni ku e ngas fjalën.

Thursday, June 30, 2011

“Një komb një pasaportë”

Aleanca Kuq e Zi i kërkon parlamentit ndryshimin e “menjëhershëm” të Kushtetutës në dispozitat për dhënien e shtetësisë shqiptare dhe “kërkon me forcë“ dhënien e pasaportave shqiptare për çdo qytetar me origjinë dhe kombësi shqiptare kudo që jeton si: Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Mal të Zi, Greqi, Serbi apo në diasporë.
Lëvizja e fundit është një tërheqje taktike e Aleancës nga politika e saj e mosnumërimit. Të paktën, Aleanca pranon numërimin deri në “një”, gjë që duket edhe në kërkesën për ndryshimin e “menjëhershëm” të pasaportës, si edhe në politiken e re Një komb, Një pasaportë - numri një përsëritet një-një-një herë.
Në kërkesën e saj Aleanca, si pjellë e mendjeve më të ndritura ligjore të vendit, bazohet në të drejtën ligjore ndërkombëtare për ndryshimin e kushtetutave me peticione organizatash, gjë që përbën bazën e demokracisë. Gjithashtu, kërkesa e Aleancës për pajisjen me pasaportë shqiptare të qytetarëve të kombësisë shqiptare në Greqi i bashkëngjitet logjikisht kërkesës së Aleancës për mosnjohjen (mosnumërimin) pasaportave greke lëshuar qytetarëve me kombësi greke në Shqipëri. Kërkesa bazohet në parimin themelore të shovinizmit ndërballkanik, sipas të cilit e drejta ime quhet kombëtare, e drejta jote quhet shoviniste, prandaj unë kam me shumë të drejtë se ti.
Pasi të ndryshohet Kushtetuta si rezultat i peticionit, Aleanca ka ndërmend të nxjerrë edhe një peticion tjetër për të pajisur me pasaportë kombëtare shqiptare në retrospekt të gjithë qytetarët e botës (të gjallë e të vdekur) që mendohet të kenë qënë shqiptarë. Po përgatitet një listë e detajuar dhe janë porositur pasaporta shqiptare për vlonjatin Aleksandër i Maqedonisë, dardanin Kostandini i Madh, astronautin Alen Shepard, fizikantin Albert Ajnshtajn, aktorin Roberto Deniro, futbollistët Ziko, Maradona, Zidan, Krojf, dhe gjithë ekipin kombëtar të Spanjës, përmetarin Majkëll Xhekson, 26 Papë të Vatikanit, Presidentët amerikanë Xheferson, Washington, Bush (i vogli, se të madhit nuk i takon), shkrimtarët Ernest Heminguei dhe Luan Tolstoi, dy nga gratë e Henrikut të Tetë, Mao Ce Dunin, Princeshën Diana dhe, natyrisht, Kate Midleton. Po gërmohet për t’i gjetur ndonjë gjë Madonës dhe Justin Biberit.
Aleanca Kuq e Zi propozon gjithashtu që qeveria shqiptare të krijojë edhe Ministrinë e Pasaportave, e cila do të merret kryesisht me gjetjen e njerëzve që iu takon pasaporta shqiptare dhe lëshimin e këtyre pasaportave për ta.
Dhënia e pasaportave do të sigurojë supremacinë shqiptare në Ballkan dhe Euroë dhe do të zgjidhë shumë nga problemet e shoqërisë së sotme shqiptare, duke përfshirë edhe paaftësinë për të numëruar votat.
Agjencia e lajmeve AK

Tuesday, June 14, 2011

Bisedë në studio 4


Tym

Drejtuesi i Emisionit - Me rastin e 31 Majit, ditës Botërore të Duhanit, Instituti i Shëndetit Publik në Tiranë, njoftoi se Shqipëria renditet e dyta në Europë, pas Turqisë, në përdorimin e duhanit. Sipas të dhënave të institutit, rreth 40 përqind e shqiptarëve thithin dhe nxjerrin tym rregullisht. Shqetësuese është veçanërisht dukuria e shtimit të femrave tymuese. Sipas tij, gratë në qytete tymosin 2.5 herë më shumë se gratë në fshatra. Për të diskutuar rreth këtij problemi të rëndësishëm kemi ftuar në studio Kryetarin e Shoqatës së Pavarur të Duhanxhinjve pa Kufi, zotin Zylyftar Çibuku. Mirëseerdhët në studio.
Zylyftar Çibuku – Mirëse ju gjeta! A mund ta ndez një duhan?
Drejtuesi i Emisionit – Më vjen keq, por në studiot televizive…
Zylyftar Çibuku (duke ndezur cigaren) – Ju falemnderit. Doni një cigare?
Drejtuesi i Emisionit – Më falni, por…
Zylyftar Çibuku – Hë ore, se s’u bë qameti. Pronarin e televizionit e kam timin. Nuk thotë gjë.
Drejtuesi i Emisionit – Meqë qënka puna kështu…(merr një cigare, e ndez dhe rehatohet). Si të duket fakti që renditemi pas Turqisë?
Zylyftar Çibuku – Të renditesh pas Turqisë është vend nderi. Populli yne ka një shprehje: Pi duhan si Turku. Turqit janë të famshëm për duhan. Duhan e kafe. Ne mendojmë se nuk do të jetë e largët dita kur, me pak përpjekje, do t’ua kalojmë edhe turqve.
Drejtuesi i Emisionit – Më fal, por ju e shihni këtë si pozitive?
Zylyftar Çibuku – Të jesh në vend të dytë ne Europë? Je në vete? Më thuaj një fushë ku ne jemi në vend të dytë ne Europë dhe ku pretendojmë seriozisht të zemë vendin e parë.
Drejtuesi i Emisionit – Hmm! Ndoshta…nuk e di…di që ne vijmë mbas Moldavisë për trafikimin e …
Zylyftar Çibuku – Moldavisë, Rumanisë, e ca të tjerëve. Të dytët nuk jemi asgjëkundi.
Drejtuesi i Emisionit – Megjithatë, duhani është negativ.
Zylyftar Çibuku – Varet si e merr. Tymosja e duhanit është liri, demokraci. Ja, ne pijmë duhan këtu në studio, ndërsa në të katër anët e botës kjo është e ndaluar.
Drejtuesi i Emisionit – Po fakti që duhani po përhapet kaq shumë te gratë qytetare, nuk iu shqetëson?
Zylyftar Çibuku – Kjo është shenjë emancipimi, zhvillimi shoqëror. Gratë dhe vajzat tona lëshojnë tym. Janë, siç i thonë në perëndim, HOT.
Drejtuesi i Emisionit – Po gratë e fshatit. Atje përqindja e përdorimit të duhanit nga gratë është shumë më e ulët.
Zylyftar Çibuku – Do t’i kthejmë edhe ato në Hot. Shoqata e Pavarur e Duhanxhinjve pa Kufi ka një plan të detajuar. Unë këtu mund t’iu them që, në vija të përgjithshme plani parashikon punën në dy drejtime – sjelljen e grave të fshatit në qytet dhe punën për emancipimin drejtpërdrejt të atyre që jetojnë në fshat.
Drejtuesi i Emisionit – Po plane të tjera, a ka Shoqata juaj?
Zylyftar Çibuku (duke ndezur edhe një cigare tjeter) – Doni edhe një cigare? Merre, mos ma kurse, se mua më vijnë qyl nga një fabrikë cigaresh. Edhe ju të kamerave, ndizeni nga nje. Ashtu. Po ju, zonja regjisore? Apo zonjushë? Merre, merre edhe nje tjetër ta kesh për pastaj. Eh, ku e kishim fjalën?
Drejtuesi i Emisionit – Po iu pyesja për planet e ardhme të Shoqatës.
Zylyftar Çibuku – Ne synojmë t’i sjellim qytetarit (dhe fshatarit) shqiptar lirinë e plotë të duhanpirjes. Si pa e kuptuar, duhani është kufizuar mjaft në disa mjedise. Shpresojmë t’i rrimarim dhe t’ua kthejmë duhanxhinjve këto mjedise.
Drejtuesi i Emisionit – Për cilat mjedise e keni fjalën?
Zylyftar Çibuku – Së pari, për autobuzët. A ju kujtohen kohët e arta kur hipje në autobuz dhe e ndizje cigaren gjithë qef? Tani s’të lë njeri. Madje, ka edhe nga ata që të shohin me inat. Pastaj, janë sallat e koncerteve, teatrove dhe kinemave.
Drejtuesi i Emisionit – Vërtet, ju synoni t’iu riktheni duhanxhinjve autobuzët dhe sallat e koncerteve? Deri këtu doni të arrini?
Zylyftar Çibuku – Edhe më tej, i dashur mik. Edhe më tej. Synimi ynë final nuk janë autobusët, por avjonët. Kur t’ua kemi kthyer qytetarëve të drejtën të tymosin nëpër avjonë, atëherë me siguri do t’ia kemi kaluar edhe Turqisë. Atëherë ka për t’i dalë tymi në të katër anët.

Monday, May 23, 2011

Bisedë në Studio 2

Drejtuesi i Emisionit: “Pas alarmit të dhënë nga Guardia di Finanzia në Itali për gjetjen e një sasia shqetësuese qesesh plastike, grupi ynë i xhirimit shkoi përgjatë bregdetit shqiptar për të parë gjendjen. Siç e shihni edhe nga pamjet filmike, gjetëm turma të mëdha njerëzish që hidhnin në det qese të mbushura me numra. Gazetarët tanë mësuan se hedhja e numrave në det është aksion mbarëkombëtar i Lëvizjes “T’i Themi Ndal Numërimit!”.

Të ftuar sot në studio kemi kryetarin e lëvizjes “T’i Themi Ndal Numërimit!”, zotin

Gjergj Elez Spahia. Mirëmbrëma!”

Gjergj Elez Spahia: “Mirëmbrëma dhe faleminderit për ftesën!”

Drejtuesi i Emisionit: “A mund të na thoni ç’po ndodh në bregun tonë të Adriatikut?”

Gjergj Elez Spahia: Ajo që po ndodh sot në bregun tonë të Adriatikut është vetëm një ndër aksionet mbarëkombëtare të “Lëvizjes T’i Themi Ndal Numërimit!”, që ka për qëllim ta zhdukë vesin e keq të numërimit në Shqipëri.”

Drejtuesi i Emisionit: “Po pse pikërisht numërimin?”

Gjergj Elez Spahia: “Sespse numërimi paraqet rrezik për kombin shqiptar. Shqiptarët nuk i honepsin numrat. Shumë prej tyre kanë alergji me pasoja serioze që variojnë nga dhimbjet e kokës, prerjet e barkut, deri te agresivitetit shoqëror. Jo rastësisht, pas çdo votimi tek ne ka protesta të fuqishme dhe akte dhune.”

Drejtuesi i Emisionit: “Po në kohën e diktaturës, pse s’kishte akte të tilla?”

Gjergj Elez Spahia: “Në kohën e komunizmit nuk kishte akte të tilla, pasi numërimi përdorej me shumë kriter, vetëm kur ishte e domosdoshme. Në raste zgjedhjesh nuk të binte njeri në qafë me numra. Njerëzit votonin, por asnjë nuk i numëronte votat. Përdorej vetëm numër: 99.9 përqind. I ndarë në gjithë atë popullsi, kjo nuk shkaktonte asnjë pasojë. Ndërsa tani numërimi po çorodit dynjanë. Sa herë ka zgjedhje, dhe na duhet të numërojmë, ne lëmë kokrrën e namit.”

Drejtuesi i Emisionit: “Sipas jush, komunistët nuk numëronin?”

Gjergj Elez Spahia: “Jo, komunistët nuk numëronin as të vdekurit, as të vrarët. Këtë e bënë të qartë që kur erdhën në pushtet. Kur përgatiteshin të shkonin në Konferencën e Paqes në Paris, shokun Enver e pyetën: 'A t'i numërojmë sa dëshmorë kanë rënë gjatë luftës?' 'Jeni në vete?' iu përgjegj udhëheqësi. 'Sa kilometra katrore është Shqipëria?’ ‘Njëzetetetëmijë,ë i thanë. ‘Vini nga një në çdo kilometër, që të tregojmë se kemi bërë rezistencë me gjak pëllëmbë për pëllëmbë.' Dhe kështu u bë. Kësaj i them zgjidhje unë. Zgjidhje që vë mbi të gjitha interesat e popullit. Avazet e numërimit rifilluan vetëm pas viteve '90të.”

Drejtuesi i Emisionit: "A ishte vëtëm komunizmi shqiptar kundër numërimit, apo gjithë komunizmi botëror?”

Gjergj Elez Spahia: "Të gjithë! Komunizmi dhe numrat s’para shkojnë mirë. Ja, si e shpjegoni ju që Revolucioni i Tetorit ka ndodhur në Nëntor? Thjesht ngaqë janë ngatërruar muajt që përmbajnë numra. Po te kishte ndodhur në Qershor (muaj pa numra), asnjeri s’do ta kishte ngatërruar me Korrikun."

Drejtuesi i Emisionit: “E mahnitshme!”

Gjergj Elez Spahia: “Por kjo s’është e lidhur vetëm me komunizmin. Numërimi, ose mos-numërimi është pjesë e strategjisë kombëtare për mbijetesë. Ne nuk mund të numërojmë në një kohë kur as fqinjët tanë që nuk na e duan të mirën nuk numërojnë. Mosnumërimit nuk mund t’i përgjigjesh me numërim, por me mosnumërim. Prandaj edhe ne vendosëm të ngremë lëvizjen patriotike “T’i Themi Ndal Numërimit!”

Drejtuesi i Emisionit: “Si ka ecur deri tani lëvizja?”

Gjergj Elez Spahia: “Lëvizja është përqafuar fort nga populli. Mjaft fort. Veçanërisht aksioni i fundit i heqjes qafe të numrave është pritur me enthusiazëm të papërshkruar. Siç e shikoni nga pamjet filmike vullnetarë të shumtë nga të katër anët kanë ardhur për të mbushur qese me numra dhe për t’i hedhur në det.”

Drejtuesi i Emisionit: “Grupit tonë të xhirimit i ra në sy numri i madh i njerëzve që përkrahin lëvizjen tuaj. Si arritët ta bëni këtë? Si e bindët popullin të hiqte dorë nga numrat?”

Gjergj Elez Spahia: “Fare thjeshtë. Ne e shtrojmë çështjen kështu: ‘Kush i thotë ndal numërimit, është shqiptar, patriot, nacionalist. Kush vazhdon me numërimin, është antikombëtar, i shitur te fqinjët ose i paguar prej tyre.’”

Drejtuesi i Emisionit: “Po nuk patët vështirësi në fillim?”

Gjergj Elez Spahia: “Natyrisht që patëm. Por ne u treguam të zgjuar. E nisëm nga stadiumet, në ndeshjet ndërkombëtare të futbollit. Pritëm sa të kalonte ekipi ynë në avantazh, pastaj dolëm para tifozëve dhe iu thamë: ‘Doni të vazhdoni numërimin apo t'i themi ndal numërimit?’ Të gjithë donin rezultati të mbetej në favorin tonë, prandaj filluan të bërtisnin njëzëri: “T’i themi ndal numërimit!”. Tifozët e futbollit u bënë aktivistët më të zëshëm të lëvizjes.”

Drejtuesi i Emisionit (me djallëzi): “Sa vullnetarë kanë dalë?”

Gjergj Elez Spahia (pa e ngrënë atë kokërr ulliri): “Natyrisht, ne nuk i numërojmë njerëzit tanë. Dhe as që kemi ndërmend t’i numërojmë. Le që, edhe sikur të duam t’i numërojmë, tani s’kanë mbetur edhe shumë numra. Mendojmë që brenda një kohe të shkurtër t’i lajmë duart përfundimisht nga numrat. Mënyra më e efektshme për t’i thënë ndal numërimit është që të heqësh qafe numrat.”

Drejtuesi i Emisionit: “Si do t’ia bëni pastaj?”

Gjergj Elez Spahia: “Ka metoda të tjera. Ne do të përpiqemi të përdorim në shkallë të gjerë njërën prej tyre dhe jemi të bindur se do t’ia dalim për bukuri.”

Drejtuesi i Emisionit: “Vërtet?! Ç’është kjo metodë?!”

Gjergj Elez Spahia: “Hë për hë nuk jam i autorizuar nga kryesia e lëvizjes “T’i Themi Ndal Numërimit!” që të jap hollësi. Metoda nuk është e re. Ajo është përdorur gjerësisht jo vetëm te ne, por në të gjithë Ballkanin. Megjithatë, për të mos iu lënë të ktheheni duarbosh, po iu them vetëm emrin e saj. Quhet metoda “QESIM”.

Drejtuesi i Emisionit: “Ju falemnderit për bisedën. Përpara se të ndahemi, le të ndjekim edhe disa pamje filmike.”

Në ekran çfaqet Kryetari i Lëvizjes “T’i themi Ndal Numërimit!” duke iu afruar një grupi njerëzish që shtyjnë me mundim drejt detit një qese të madhe të zezë.

Gjergj Elez Spahia (duke folur për kamerën): “Kjo qese duket shumë e rëndë. Me siguri është mbushur me numra me shumë shifra. Le t’i përshëndesim vullnetarët: “T’i Themi Ndal Numërimit!” o trima!”

“T’i Themi Ndal Numërimit, patsh, o Kryetar,” përgjigjen vullnetarët dhe e shtojnë ethusiazmin në punë

Bisedë në Studio 3

Arben Kallamata
Drejtuesi i Emisionit: Mirëmbrëma të dashur teleshikues. Siç e dini, i gjithë vendi është përfshirë nga kriza e numrave. Veçanërisht i mprehtë është bërë problemi i numërimit në lidhje me votimin për Kryetarin e Bashkisë të kryeqytetit. Megjithëse rezultati tanimë është dhënë, ai u nxorr në bazë të numërimit, dhe kjo nuk është e mjaftueshme për t’ua mbushur mendjen njerëzve. Metoda e numërimit është tashmë krejtësisht e diskretituar, dhe përpara kombit del detyrë urgjente e gjetjes së një metode tjetër. Në këtë gjendje është shpresëdhënës fakti që ka mendje novatore që mendojnë për risi – për reformim të plotë të sistemit të votimit, duke shmangur numërimin. Pikërisht për të na folur për dy metodat e fundit, kemi ftuar në studio zotin Koço Kandari dhe zonjën Matilda Kuti. Mirëmbrëma dhe mirëse keni ardhur në studion tonë.
Të dy të ftuarit njëzëri: Mirëmbrëma dhe falemnderit për ftesën.
Drejtuesi i Emisionit: Le ta nisim me ju, zoti Koqo.
Koço Kandari: Koço.
Drejtuesi i Emisionit: Më falni. Unë jam me origjinë nga Shkodra dhe e ngatërroj shpesh “ç” me “q”. Mund t’iu thërras zoti Koçe?
Koço Kandari: Jo, mund të më thërrisni vetëm Zoti Koço. Kaq të vështirë e keni?
Drejtuesi i Emisionit: Do të përpiqem. Pra, zoti Ko...çço, le t’i kthehemi thelbit të bisedës. Cila është metoda që propozoni ju për llogaritjen e votave të hedhura për kandidatët për Kryetar Bashkije në Tiranë?
Koço Kandari: Shumë e thjeshtë. Meqë numërimi nuk funksionon dhe rezultati i nxjerrë nga KQZ nuk ia mbush mendjen njeriu, unë propozoj që t’i peshojmë. T’i vemë në kandar. I ndajmë, votat e njërit kandidat nga njëra anë, votat e kandidatit tjetër nga ana tjetër. Andej nga anon koqja e kandarit, andej shkon edhe fitorja. Kandari s’të rren.
Drejtuesi i Emisionit: Fantastike. Si s’i kishte shkuar njeriu ndërmend më parë për këtë metodë. E thjeshtë dhe e efektshme.
Matilda Kuti: Nuk është keq. Vetëm se lë shteg për manipulime.
Koço Kandari: Si mund të manipulosh me kandarin? Kandari ri më drejt nga të gjithë.
Matilda Kuti: Natyrisht që manipulohet me kandarin. Manipulim do të thotë përdorim dore. Kush nuk e përdor dorën në kandar? Mund të manipulosh edhe me fletët e votave. Për shembull, nëse dikush i njom votat e njërit kandidat, ato mund të peshojnë më shumë.
Koço Kandari: Atëherë, ta bëjmë me ligj, që të mos lejohet futja e ujit në qendrat e votimit.
Drejtuesi i Emisionit: Këtë mund ta bësh. Megjithatë, vështirë t’i kontrollosh ata që duan të bëjnë manipulime dhe që mund t’i pshurrin votat.
Matilda Kuti: Pikërisht. Del pastaj që fiton pikërisht ai që i ka votat më të pshurrura.
Drejtuesi i Emisionit: Po ju, zonja Matilda, çfarë propozoni.
Matilda Kuti: Unë propozoj që të fitojë ai që e ka më të gjatë.
Drejtuesi i Emisionit dhe Koço Kandari duke kërcyer nga ndenjëset: Si? Ç’do të thotë kjo?
Matilda Kuti: Mos u shqetësoni dhe mos u keqkuptoni. Propozimi im ka të bëjë thjesht me gjatësinë. Ua nxjerr jashtë të dy kandidatëve dhe i ve përkrah njëri-tjetrit për t’ua parë se kujt i shkon më gjatë.
Drejtuesi i Emisionit: Dhe ju mendoni vërtet që kandidati që e ka më të gjatë e meriton të zgjidhet Kryetar i Bashkisë?
Matilda Kuti: Pa dyshim. Sa më të gjatë, aq më të mirë. Keni dëgjuar kur thonë që gjatësia s’ka rëndësi? Përralla me mbret. Për mua gjatësia është tepër e rëndësishme.
Koço Kandari: Më falni, po unë s’po kuptoj asgjë. Për çfarë gjatësie po flitet këtu?
Drejtuesi i Emisionit: Po hë, o Koqo, se po flasim për gjatësinë e...
Matilda Kuti: Për gjatësinë e votave.
Drejtuesi i Emisionit: Të votave?! Si të votave? Unë kujtova se...
Matilda Kuti: Patjetër që të votave. Ua nxjerr votat nga kutija kandidatëve dhe i shtron në rradhë, njëra pas tjetrës, për gjatësi, deri sa të shkojnë. Krijon dy rreshta të gjatë. Kandidati që e ka më të gjatë fiton.
Drejtuesi i Emisionit: Unë them që Edi Rama e ka më të gjatë.
Matilda Kuti: Nuk i dihet. Nga fotot që e qarkulluara në internet s’të mbushet shumë mendja.
Koço Kandari: Prapë po më hutoni, a po flisni për gjatësinë e votave apo për...
Drejtuesi i Emisionit: Siç e shikoni të dashur shikues, kemi dy propozime mjaft interesante. Që të dyja paraqesin nga një metodë origjinale për zëvendësimin e numërimit. Të dyja propozimet i janë bërë KQZ dhe Parlamentit shqiptar, por çështja ka ngecur, pasi nuk dihet se cili nga këta të dy do të zgjidhet. Mendohet që zgjedhja e propozimit më të përshtatshëm të bëhet me anë të një votimi. Pyetja është, ç’do të bëjmë nëse për këto propozime votohet 50/50?! Përgjigjen ia leme teleshikuesve ta mendojnë.
Duke falenderuar të ftuarit në bisedën tonë, natën e mirë dhe mirupafshim.

Sunday, May 22, 2011

Të fitosh nga tërheqja

(Një vështrim pak më i hollësishëm i propozimit të Kadaresë)

Arben Kallamata

Kërkesa që Kadare i bëri publikisht Bashës për t’u tërhequr nga gara për Bashkinë e Tiranës u përshëndet, siç pritej, me britma tipike tifozash – përkrahësit e Bashës e vërshëllyen si një ndërhyrje të papranueshme, ndërsa përkrahësit e Ramës e brohoritën si penallti në favor të kandidatit të tyre. Me siguri Kadare nuk është habitur aspak nga reagimi – ai e shpreh fare hapur në letër që e ka fare të qartë si do të pritet propozimi i tij. Megjithatë, edhe pse e ka ditur reagimin, Kadare e ka shkruar letrën dhe publikuar atë. Kjo tregon që ai shkruan për ata që dijnë të lexojnë.
Pse zgjodhi Kadare Bashën, dhe jo Ramën? Tifozët e kanë përgjigjen në majë të gjuhës: ngaqë Kadare është i majtë. Jo, Kadare nuk është i majtë, dhe nuk besoj se ka ndonjë simpati as për Ramën, dhe as për tifozët e tij. Po atëherë?
Po ta mendosh hollë, tërheqja e Bashës në të mirë të të gjithëve, absolutisht të të gjithëve. Është nga ato që në anglisht iu thonë “win - win situation”.
Së pari, fiton Shqipëria dhe shqiptarët, pasi zgjidhet një situatë absurde, e turpshme, e pafalshme, idiote. Shmangen protestat dhe ekstremizmi që është gati të vërshojë rrugëve sa herë që ka situatat të tilla. Ftohen gjakrat e nxehta dhe i tregohet botës se edhe ne dijmë të arrijmë mirëkuptim. Bëhet një hap i madh dhe i sigurt drejt integrimit.
Së dyti, fiton demokracia, pasi futet në kulturë një element i ri. Në kushtet e ndarjes 50 / 50 të votave, kushdo që mund të jetë përpara, do të arrinte një fitore shumë të sikletshme.
Së treti, fitojnë lojtarët kryesorë të kësaj gare.
Fituesi kryesor, pa dyshim, do të ishte Berisha. Politikisht, Berishës i leverdis shumë më tepër që Rama të mbetet kryetar bashkije, se sa të mos mbetet. Rama i hyri zgjedhjeve lokale duke i paraqitur ato si një fushatë kombëtare për t’i treguar vendin Berishës, si një referendum popullor kundër tij. Faktikisht, në këndvështrimin e referendumit, ai e ka humbur plotësisht. Rama ka luajtur politikisht keq, fiton apo nuk fiton. Ai do të dalë krejt i diskretituar nga kjo fushatë. As roli i inatçorit që konteston zgjedhjet me protesta nuk ka për t’i sjellë ndonjë përfitim.
Për Berishën, Rama mbetet kryetari më i volitshëm i Partisë Socialiste, pasi ai nuk duket të ketë ambicie për pushtet qëndror. Për të ka rëndësi marrja e Bashkisë së Tiranës. Këtë e vërtetoi në zgjedhjet qendrore, kur nuk pranoi të dorëhiqej nga Bashkia para se t’i hynte betejës për të marrë pushtetin. Këtë e vërtetoi edhe këtë vit, kur i dha zgjedhjeve lokale tonin e zgjedhjeve qendrore. Rama e ka kthyer Partinë Socialiste në repart sulmi që ai e përdor për të marrë Bashkinë e Tiranës. Një ulje e tillë e ambicieve të rivalit kryesor politik është dhuratë nga qielli për Berishën.
Nëse Rama fiton (aq më tepër me ndihmën e zemërgjerësisë së Bashës), ai mbetet kryetar partie dhe Kryetar Bashkie. Krejtësisht i diskretituar, pa asnjë të drejtë morale për të synuar pushtetin qendror - i dhjerë por krenar.
Nëse nuk fiton Rama por Basha, atëherë socialistët duhet të jenë patjetër të detyruar të ndërrojnë kryetarin e partisë. Pra të heqin Ramën, që është aset për Berishën, dhe të zgjedhin një tjetër. Ky tjetri do të kërkojë të marrë në dorë pushtetin qendror. Natyrisht, Berisha do të preferonte Ramën, të cilin e mban kollaj larg postit të Kryeministrit duke e ëmbëlsuar me Bashkinë e Tiranës, ndaj dikujt tjetër, kushdo qoftë ky.
Fitues, sipas hesapit të tij, do të ishte edhe Rama. Rama kërkon të jetë Kryetar i Bashkisë së Tiranës. Po ia dhuroi Basha, ai do të jetë më se i lumtur, dhe do të heqë dorë nga protestat, duke lëpirë gjithë qef kockën që i është dhënë.
Veçanërisht Basha vetë do të dilte i fituar nëse tërhiqej nga pretendimi për Bashkinë. Ai do të dilte moralisht fitimtar, sidomos nëse do të ndërmerrte gjestin e “dhurimit” të fitores kundërshtarit në kushtet e barazimit. Një veprim i tillë do t’i grumbullonte Bashës kapital të pallogaritshëm politik. Basha është i ri dhe do të dijë se si ta përdorë këtë kapital në të ardhmen.
Së fundi, fitues do të dilnin edhe anëtarët e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, të cilët vazhdojnë të diskretitohen çdo ditë në mënyrën më të shëmtuar të mundshme. Deri tani, ata kanë vërtetuar që iu mungon plotësisht integriteti, shtylla kurrizore, ndershmëria, pavarësia, përgjegjësia qytetare dhe çdo tipar tjetër njerëzor. Tërheqja e Bashës nuk mund t’ua kthejë atyre këto tipare të humbura, por të paktën do t’i bëjë të harrohen se kush janë.
Kadare e ka menduar propozimin e tij kryesisht në planin e gjerë moral. Por, edhe në planin e leverdive dhe përllogaritjeve individuale, propozimi mbetet jashtëzakonisht i logjikshëm dhe praktik.

Saturday, May 21, 2011

Njoftim

Dje ne Youtube u qarkullua nje video sipas te ciles Presidenti i Shqiperise e kishte hedhur fleten e verdhe te votimit ne kutine e gabuar. Me duket se i bijen kot ne qafe. Presidenti votoi drejt: E verdha para - kafja mbrapa.

Njofim

Njoftohet se ne Shqiperi po perdoret nje sistem i ri numerimi. Nuk dihen hollesite, por thuhet se po numerohet pa pasur nevojen e numrave. Eshte gjetur dicka tjeter, me e nderlikuar. Ndersa numrat, i kane mbledhur te gjithe, i kane futur ne qese plastike, dhe po i hedhin ne det.

Sunday, May 15, 2011

Bisedë në Studio 1


Arben Kallamata

Drejtuesi i emisionit: Mirëmbrëma të dashur teleshikues. Sonte kemi ftuar në studio anëtartët e Komisionit të Qendrës së Votimit Nr. 5 në Tiranë…
Një nga anëtarët: Ahem, më falni që po ndërhyj, por ne s’vijmë nga qendr Nr. 5, po nga qendra Nr. 6.
Një anëtar tjetër: Jo, ore, mos ia fut kot. Ne jemi nga qendra Nr. 4.
(Zëra që mbysin njëri-tjetrin)
Drejtuesi i emisionit: Në rregull. Le të themi qendra X e kryeqytetit. Në fund të fundit numri i qendrës s’ka shumë rëndësi. Le të fillojmë me paraqitjen e të ftuarve. Për të shmangur numërimin, po filloj nga e majta në të djathtë.
- Ahem!
Drejtuesi i emisionit: Më falni, nga e djathta në të majtë…Ose më mirë, qe këtej deri andej. Këtu kemi zotin Selaudin Hoxha, komisioner i Partisë Demokristiane; pastaj zotin Marenglen Treshi, komisioner i Partisë Demokratike, zotin Rrapo Trungu, komisioner i Partisë Republikane (të rindërtuar) dhe zonjën Parashqevi Dymbëdhjeta, komisionere e Partisë Socialiste. Mirëmbrëma dhe mirëse keni ardhur në studion tonë.
Të gjithë - Mirëmbrëma!
Drejtuesi i emisionit: Si shkoi numërimi i votave në qendrën tuaj?
Rrapo Trungu – Nuk ka mbaruar ende. Ne pranuam të vijmë në studio sepse na duhet të bëjmë një pushim nga puna e gjatë dhe e lodhshme e numërimit.
Drejtuesi i emisionit: Vërtet? Pse aq e vështirë është?
Parashqevi Dymbëdhjeta: Shumë vetë mendojnë se është punë e lehtë. Por është e tmerrshme të kesh të bësh me numërim.
Drejtuesi i emisionit – Ku qëndron vështirësia?
Marenglen Treshi – Varet nga njeriu. Për mua, njëshet dhe dhjetëshet janë të kollajshme. Por kur fillon dhe hyn te qindshet, puna ngatërrohet.
Selaudin Hoxha – Për ne si grup e keqja nisi që me numrat njëzetë dhe dyzetë.
Drejtuesi i emisionit – Si kështu?
Selaudin Hoxha – Fajin duhet ta ketë shqipja. Në vend që të thuhet dydhjetë, thuhet njëzet. Në vend që të thuhet katërdhjetë, siç i themi ne shkodranët, thuhet dyzet. Pse? Me këtë logjikë duhet të kishim edhe trezet, për gjashtëdhjetën, ose gjashtëzet, për tetëdhjetën.
Drejtuesi i emisionit – Katërzet për tetëdhjetën.
Selaudin Hoxha – E shikon si ngatërrohesh?
Rrapo Trungu – Nuk mund të thuash “dydhjet”. S’ka kuptim. E saktë do të ishte “dy dhjesin” po kjo s’di pse ta vret veshin.
Parashqevi Dymbëdhjeta – Ja, që këtu na lindën mosmarrëveshjet e para, dhe u pezullua numërimi të Hënën dhe të Martën.
Drejtuesi i Emisionit – Si e zgjidhët?
Marenglen Treshi – Na e zgjidhi Ambasador Avziu të Mërkurën. Burrë i mirë shumë.
Parashqevi Dymbëdhjeta – Po ti ku e pe që ishte burrë i mirë, apo të dha ndonjë birrë?
Marenglen Treshi – Si s’ke turp, je dhe goxha grua.
Sherr i madh. Flasin të gjithë përnjëherësh.
Drejtuesi i Emisionit: Pasi zgjidhët punën e njëzetës dhe dyzetës, besoj se punët do iu kenë vajtur vaj.
Parashqevi Dymbëdhjeta: Po ç’vaj, mo! Vaj thotë! Pastaj filloi avazi. Hymë te numërimet me qindëshe. Obobo, sa të vështira. Më keq se provimet e maturës.
Selaudin Hoxha – Pa le kur mbërritëm te mijshet. Aty u bëmë lëmsh fare dhe nuk vazhdonim dot.
Rrapo Trungu – E imagjinoni dot?! Duheshin numra me mijëshe, me qindëshe, me dhjetëshe dhe me njëshe.
Marenglen Treshi – Si përshembull “njëmijë e treqind e katërdhjetë e dyzetë e pesë…”
Rrapo Trungu – Mjaft, Marenglen se mua më zë koka kur dëgjoj fjalë të tilla.
Parashqevi Dymbëdhjeta – Aman, mos na thoni gjëra të tmerrshme tani.
Marenglen Treshi – Ose “katërmijë e dyqind e pesëdhjetë e shtatë…”
Parashqevi Dymbëdhjeta – Ika unë. Nuk vazhdoj dot. Kam alergji nga numrat.
Rrapo Trungu – Edhe unë. Kam të prera të forta në bark
Ngrihen të gjithë.
Drejtuesi i emisionit: Daleni, ore. Kemi edhe njëqind e trembëdhjetë minuta program. Ky emision po ndiqet drejtpërdrejt nga njëmilion e katërqind e pesëdhjet e gjashtë mijë e dyqind e tridhjet e tetë shikues.
Marenglen Treshi – Unë po bëja shaka, por ti qënke kriminel fare! S’paske pikë mëshire.
Largohen të gjithë nga studio.

Lajthitje Ballkanike

(…dhe logjika “bjeri t’i bijem”)
Arben Kallamata
Mes rrëmujës së përgjithshme të zgjedhjeve lokale, vështirë ta ketë pasur njeri mendjen se ç’bënte Ministri bullgar i Financave Simeon Djankov në Tiranë ditën e hënë, 8 Maj, 2011. Fatmirësisht, këtë e sqaron agjencia bullgare e lajmeve “Sofia News Agency” në lajmin për takimin e tij me anëtarë të “bashkësia hitorike minoritare bullgare” në Shqipëri.
Edhe lajmi të forcon përshtypjen se asnjë qeveritar shqiptar nuk ia ka pasur ngenë Djankovit ndërkohë që ky, duke i parë shqiptarët të kthyer me kurriz dhe përkulur mbi kutitë e votimit për të numëruar votat, e ka gjetur të arsyeshme ta ndjejë veten si në shtëpinë e vet dhe të “mirëpresë përfaqësuesit e bullgarëve etnikë në Ambasadën Bullgare në Tiranë.”
Normal, do të thoshte shumëkush, me një shprehje që është bërë mjaft e modës në kushtet e mungesës së plotë të normalitetit. Megjithatë, lajmi i Agjencisë Bullgare përmend ndër të tjera se “llogaritet që në Shqipëri të jetojnë nga disa mijëra deri në disa dhjetra mijëra bullgarë etnikë nga komunitete historike, duke përfshirë këtu bullgarë të krishterë ortodoksë dhe muslimanë, kryesisht në bashkësitë e Golo Bardo-s (Gollobërdës) dhe Mala Prespa-s (Prespës së Vogël), në Shqipërinë Lindore dhe Jugëlindore.
Nuk di të them se ç’kupton zoti Djankov me termin “bashkësi historike”. Historikisht, shqiptarët dhe bullgarët kanë pasur disa pika takimi. E para ka qënë në formën e një periudhe të gjatë, mjaft të errët historikisht, pushtimi i trojeve shqiptare nga një shtet dikur i fuqishëm bullgar. Kjo duhet të ketë ndodhur diku nga thellësitë e Mesjetës, atëherë kur s’e merrte vesh i pari të dytin, para se otomanët të mbërrinin në Ballkan.
Pika e dytë e takimit është të jetuarit e të dy popujve të pushtuar nën të njëjtin shtet, atë otoman. Kjo periudhë është disi më e qartë, të paktën në kuptimin që në atë kohë popullsitë e gadishullit u bënë çorbë dhe u ngatërruan keq me njëra-tjetrën.
Pika e tretë është tepër e diskutueshme. Bullgarë e shqiptarë jetojnë në hapësirën ballkanike dhe mund të pretendohet se takohen gjeografikisht vetëm nën shtetin maqedonas. Nëse bullgarët arrijnë ta provojnë se maqedonasit janë bullgarë, atëherë mund të pranohet se shqiptarët e maqedonisë jetojnë në një shtet me bullgarët e maqedonisë (ata që më së shumti e quajnë veten maqedonas të maqedonisë.)
Por ky s’është aspak problem që bullgarët dhe ministrat e tyre të financave mund ta zgjidhin me shqiptarët, ose me Shqipërinë. ose në Tiranë. Ky është problem që duhet zgjidhur midis Sofjes dhe Shkupit. Porsa Shkupi ta pranojë që në Maqedoni jetojnë bullgarë, dhe jo maqedonas, edhe ne shqiptarët mund ta marrim në konsideratë këtë lloj realiteti.
Ndërkohë, pa e zgjidhur këtë punë me Maqedoninë, Djankov s’ka përse thotë në mes të Tiranës që fshatrat me popullsi që ne i dijmë për maqedonase (në Prespën e Vogël dhe Gollobërdë) janë fshatra me komunitete bullgare. Edhe drejtuesit e shtetit shqiptar nuk kanë përse rrijnë si të hutuar para kutive të votimit, dhe të lënë t’iu kalojnë mes shalësh deklarata të tilla.
Problemi tjetër që me deklaratën e Djankovit dhe lajmin e Sofia News Agency janë shifrat e çuditshme të llogaritjes së bullgarëve (maqedonasve) në Shqipëri: nga disa mijëra deri në disa dhjetra mijëra. E shprehur më qesim, më pa përgjegjësi nuk ka ku bëhet. Çfarë mund ta ketë penguar të thotë “nga disa dhjetra mijëra, në disa qindra mijëra”? Ose, “nga disa qindra mijra, në disa qindra milionë”?
Një budallëk i tillë, ose një mungesë e tillë përgjegjësia profesionale (qoftë për politikanin, qoftë për gazetarin) nuk do të ishte aspak shqetësuese po të mos përbënte normë në Ballkan. Kjo logjikë llogaritjeje (që s’ka asnjë lidhje me faktet, me të vërtetën), përdoret nga shovinistët në Greqi, në Serbi, në Rumani, në Maqedoni, në Bullgari. Fatkeqsisht, ajo po ka filluar të pëlqehet edhe nga shovinistët në Shqipëri.
Është llogjika “bjeri t’i bijem”. Ti jep ca shifra me hamendje, unë jap ca shifra të tjera me hamendje. Të dalë, ku të dalë. Aq e fortë është kjo prirje, saqë sot në Shqipëri po fiton terren në mënyrë të frikshme një lloj lëvizje haxhiqamilase kundër regjistrimit dhe numërimit të popullsisë. E drejtuar nga interesa të dyshimta, e mbështetur te histeria e tifozllëkut të stadiumeve të futbollit dhe masiviteti i peticioneve të nënshkruara nga turma që s’kanë idenë ç’bëjnë, ajo është praktikisht një lëvizje kundër arsyes, kundër fakteve, kundër të vërtetës. Parrulla e saj kryesore është: T’i themi ndal numërimit!
Me çfarë logjike mund t’i shërbesh kombit duke i thënë “ndal” numërimit? Si mund ta hedhësh poshtë pretendimin absurd të Djankovit për praninë e “nga disa mijëra deri në disa dhjetra mijëra” bullgarëve në territorin e Republikës së Shqipërisë, po nuk i numërove bullgarët e Shqipërisë dhe t’i tregosh numrin e saktë? Si mund t’i hedhësh poshtë pretendimet për praninë e 300,000 grekëve në Shqipëri po nuk i numërove grekët që jetojnë në Shqipëri dhe të thuash: Ja, kaq janë?
Nëse ne do të vazhdojmë me kokëfortësi të mbetemi një komb që s’dijmë dhe s’duam të numërojmë (as votat, as popullsinë), ata që kemi përreth do të vazhdojnë të na ngjeshin çfarëdolloj numrash që t’iu dojë qefi. Pikërisht këtë bëri Djankovi ditën e Hënë në Tiranë, teksa shtetarët, politikanët, gazetarët, dhe gjithë shqiptarët i kishin kthyer atij të prapmen, ashtu të përkulur mbi kutijat e votimit, duke u zënë me njeri-tjetrin ngaqë s’numëronin dot votat.

Monday, May 2, 2011

Message to American Atheists

By CHRISTOPHER HITCHENS
Added: Friday, 22 April 2011 at 5:08 PM

Dear fellow-unbelievers,

Nothing would have kept me from joining you except the loss of my voice (at least my speaking voice) which in turn is due to a long argument I am currently having with the specter of death. Nobody ever wins this argument, though there are some solid points to be made while the discussion goes on. I have found, as the enemy becomes more familiar, that all the special pleading for salvation, redemption and supernatural deliverance appears even more hollow and artificial to me than it did before. I hope to help defend and pass on the lessons of this for many years to come, but for now I have found my trust better placed in two things: the skill and principle of advanced medical science, and the comradeship of innumerable friends and family, all of them immune to the false consolations of religion. It is these forces among others which will speed the day when humanity emancipates itself from the mind-forged manacles of servility and superstitition. It is our innate solidarity, and not some despotism of the sky, which is the source of our morality and our sense of decency.

That essential sense of decency is outraged every day. Our theocratic enemy is in plain view. Protean in form, it extends from the overt menace of nuclear-armed mullahs to the insidious campaigns to have stultifying pseudo-science taught in American schools. But in the past few years, there have been heartening signs of a genuine and spontaneous resistance to this sinister nonsense: a resistance which repudiates the right of bullies and tyrants to make the absurd claim that they have god on their side. To have had a small part in this resistance has been the greatest honor of my lifetime: the pattern and original of all dictatorship is the surrender of reason to absolutism and the abandonment of critical, objective inquiry. The cheap name for this lethal delusion is religion, and we must learn new ways of combating it in the public sphere, just as we have learned to free ourselves of it in private.

Our weapons are the ironic mind against the literal: the open mind against the credulous; the courageous pursuit of truth against the fearful and abject forces who would set limits to investigation (and who stupidly claim that we already have all the truth we need). Perhaps above all, we affirm life over the cults of death and human sacrifice and are afraid, not of inevitable death, but rather of a human life that is cramped and distorted by the pathetic need to offer mindless adulation, or the dismal belief that the laws of nature respond to wailings and incantations.

As the heirs of a secular revolution, American atheists have a special responsibility to defend and uphold the Constitution that patrols the boundary between Church and State. This, too, is an honor and a privilege. Believe me when I say that I am present with you, even if not corporeally (and only metaphorically in spirit...) Resolve to build up Mr Jefferson's wall of separation. And don't keep the faith.

Sincerely

Christopher Hitchens

Friday, April 22, 2011

Regjistrimi i Strucëve


Sa strucë jetojnë në Shqipëri? Sa prej tyre e mbajnë kokën mbi rërë? Sa duan ta fshehin të vërtetën, duke u munduar t’i fshihen asaj?

Po njerëz, sa ka? Sa jetojnë në fshat? Sa jetojnë në qytet? Sa jetojnë të ngujuar nëpër kulla? Sa janë të martuar? Sa vetë ka një familje tipike shqiptare?

Pyetjet janë pa fund dhe kur bëhen në kuadrin e regjistrimit të popullsisë (ose Census) të gjitha kanë një qëllim të caktuar - të përcaktojnë profilin e një vendi. Ato i shërbejnë qeverisë për të përcaktuar politikat shoqërore dhe ekonomike (nëse qeveria është në gjendje ta shfrytëzojë këtë burim). I shërbejnë shtetit për të përcaktuar politikën e brendshme dhe të jashtme. Vendet e qytetëruara e kanë shpikur dhe shfrytëzuar me kohë institucionin e "Censusit" për të nxjerrë të dhëna dhe për t'i shfrytëzuar ato.

Zogu, që u përpoq të bënte një shtet të vërtetë në Shqipëri, organizoi edhe numërimin e parë të shqiptarëve. Pastaj erdhën në fuqi kërpaçët, që kishin si parim kryesor të qeverisjes "futja si t'i vijë" - dhe dihet ç'ndodhi.

Në vitin 2011 në shqip nuk ka ende një fjalë për të përkthyer termin "Census". 20 vjet pas rënies së komunizmit shteti shqiptar nuk po arrin të realizojë dot regjistrimin si duhet të popullsisë. Këtë radhë, nyje gordiane është bërë pyetja: "Duhet regjistruar feja dhe kombësia (etniciteti) i popullsisë apo jo?"

Ata që thonë "jo" pretendojnë se, po ta regjistrohet feja dhe kombësia (etnicitetin), do t'i bëhej një dëm i pallogaritshëm çështjes kombëtare duke i shërbyer shovinistëve grekë. Pa dashur të fyej njeri, mua ky më duket pozicion prej struci.

1. Së pari, e vërteta s’ka qënë ndonjëherë në dëm të kombit shqiptar – të paktën unë kështu e kam mësuar historinë dhe nga kjo bazë nisem kur argumentoj. Përkundrazi, kanë qënë gënjeshtrat dhe shpifjet ato që na kanë hyrë në hak. Regjistrimi i të vërtetës vetëm të mira mund të sjellë.

2. Shovinistëve grekë nuk i leverdis numri i saktë i njerëzve që e konsiderojnë veten "grekë" në Shqiperi. Shovinistëve grekë iu leverdis numri i ekzagjeruar që ata kanë në kokë. Por edhe nëse numri që ata pretendojnë është i saktë, atëherë ne, shqiptarët, duhet të bëhemi më realiste dhe ta shohim të vërtetën në sy - të rishohim qëndrimet dhe politikat tona dhe të nisemi jo nga shifra imagjinare, por nga faktet e pakundërshtueshme. Për shembull, nëse në Shqipëri jetojnë veërtet 150 mijë grekë (gjë më mua më duket se s’ka aspak të ngjarë) atëherë ne s’mund të vazhdojmë t’i bijem murit me kokë dhe të mohojmë ekzistencën e tyre. Ne duhet të ndërtojmë një shtet që njeh dhe respekton praninë e 150 mijë grekëve. Zvicra, për shembull, përbëhet nga 65% gjermanë, 18% francezë dhe 10% Italianë. Kjo s’e ka penguar që të jetë shtet i pavarur dhe i fuqishëm, megjithëse është ngjitur me tre nga shtetet më të fuqishme të Europës të cilët, në periudha të caktuara historike nuk kanë qenë aspak paqësore dhe tolerante. Sidoqoftë, ky është një digression teorik, pasi mundësia që në Shqipëri të jetojnë 150 mijë grekë është gjithashtu teorike.

3. Shovinistëve grekë, sllavë dhe kushdoqoftë, iu leverdis statistika e kohës së Zogut, sipas të cilës shqiptarët janë një popull musliman (70%) me pakica të krishtere (ortodoksë 20%; katolikë 10%). Ata e kanë shfrytëzuar këtë statistikë të vjetëruar për ta margjinalizuar Shqipërinë dhe për ta mbajtur larg proceseve integruese në Europë. Atyre nuk iu leverdis e vërteta që shumica e shqiptarëve mund të mos duan fare të deklarohen, të identifikohen, apo të shoqërizohen me ndonjë lloj feje, që një pjesë e mirë vijnë nga familje të përzjera dhe as nuk mund e as nuk duan të identifikohen me ndonjë fe, dhe që nje përqindje shumë e vogël mund të jenë muslimanë apo të krishterë. Atyre nuk iu leverdis fakti që shqiptarët besimtarë e shohin besimin si diçka personale, që s'ka të bëjë fare me shtetin. Atyre nuk iu leverdis e vërteta tjetër që ortodoksët shqiptarë janë shqiptarë, dhe jo grekë.

Në të katër anët e botës Shqipëria ulet e ngrihet si vend musliman, trajtohet nga media dhe politikanët si vend musliman, në një kohë kur shumica e shqiptarëve nuk ndihen fare si muslimanë (të pakten jo si muslimanë në kuptimin arab të fjalës). Nuk kam asgjë kundër të qenit musliman. Kushdo ka të drejtë të zgjedhë besimin ose mosbesimin e vet. Shqetësimi im është për të vërtetën. Nëse në regjistrimin e popullsisë 90% e shqiptarëve do të deklaroheshin muslimanë, atehëre kjo do të ishte e vërteta dhe unë do ta pranoja si të tillë. Në këtë rast, përsëri, do të duhet të rimendonim qëndrimin tonë ndaj kombit.

Të kërkosh të mos regjistrohet popullsia sipas fesë dhe përkatesisë kombëtare (etnicitetit) do të thotë të ndjekësh metodën e strucit dhe të futësh kokën nën rërë. Mua personalisht nuk do të më pëlqente që kombi im ta mbështeste dashurinë për atdheun te gënjeshtrat, ose te fshehja e të vërtetës. Dihet, për shembull, që Greqia pretendon se është vendi i vetëm etnikisht i pastër në Europë - ata thonë se popullsia e vendit është 100% greke, dhe që të gjithë janë ortodoksë. Kjo, kuptohet, është një gënjeshtër me bisht - një gënjeshtër qesharake, e ndyrë, dhe dashakeqese. Unë nuk do të doja kurrsesi që qeveria dhe shteti shqiptar të binte në këto nivele pafytyrësie.

Regjistrimi i popullsisë sipas fesë dhe kombësisë (etnicitetit) është i ligjshëm dhe kushtetues. Shteti ka të drejtë të pyesë, individi ka të drejtë të përgjigjet si të dojë. Në pyetësor duhet të ketë mundësi të zgjedhësh, dhe një nga zgjedhjet duhet t'i japë të drejtë atij që pyetet që të mos përgjigjet. Pyetësori duhet të jetë i paanshëm dhe të respektojë privacinë e atij që e plotëson.

Zoti, seksi, orgazma, Nënë Tereza…dhe broçkulla të tjera

Arben Kallamata

Për referencë mund të shihni në: http://www.youtube.com/watch?v=Bg29DiUj0a0&feature=related

Një konkurs talenti në televizion, një djalë i ri me zë të bukur, një juri prej tre vetësh të impresionuar, dhe një sallë entuziaste. S’ka ku të vejë më bukur. Skena është Albanians Got Talent, 2010. Gjithçka shkon për bukuri deri kur i vjen rradha jurisë të komentojë. Këtu injoranca fillon të përzihet në mënyrë groteske me madhështinë; padija i ngatërrohet nëpër këmbë emocioneve boshe; fjalët pa kuptim ndërthuren me klishetë dhe të gjitha të shkaktojnë një pështjellim të paimagjinueshëm te zorrët.

Djali, Florian Nazifi, ka zgjedhur për të kënduar “Hallelujah” të Leonard Kohen. Në konkurs është paraqitur si fetar, prandaj ka zgjedhur edhe këngën me titullin “Hallelujah”. E këndon anglisht. Duket që s’e di gjuhën. Po ta dinte, nuk do ta këndonte me aq përgjërim atë këngë që s’ka të bëjë fare me zotin. Më e bukura është që këtë nuk e dijnë as dy nga anëtarët e jurisë, të cilët hyjnë në rolin e teologëve të thekur, ndërkohë që i treti vihet në siklet dhe s’di si t’i nxjerrë nga situata.

Pavarësisht titullit fetar dhe referencave nga Testamenti i Vjetër, te “Hallelujah” Kohen i këndon me stilin e tij të famshëm dashurisë, ose më saktë, seksit. Madje kënga është cilësuar edhe si himn për orgazmën. Titulli dhe përsëritja në refren e fjalës “Hallelujah” përmban elementë sarkastikë, tipike për poezinë e Leonard Kohen. Për të “lord” është orgazma, dhe Hallelujah i kushtohet këtij çasti sublim. S’ka dyshim që “Hallelujah” është perlë poetike dhe muzikore. Ironia e situatës është se as djaloshi i ri i talentuar Florian Nazifi, as dy anëtarë të jurisë nuk e kanë idenë për çfarë flet kënga.

Ja komentet pas këngës, me disa ndërhyrje të mijat për sqarim.

Altin Basha – Në mos gabohem, ju i perkisni kishes Ungjillore, apo jo?

Florian Nazifi – Po.

Altin Basha – Dhe para pak ditesh ungjillorët u shpallen si feja e peste zyrtare ne Shqipëri. E ku ka më mirë se sa të zyrtarizohen edhe në “Albanian Got Talent” me nje talent si ty.

Këtu fillon e folura në stilin futja si të të vijë. Nga na doli kjo “fe zyrtare”? Shqipëria është vend laik dhe nuk ka fe zyrtare. Shqipëria ka liri fetare, por jo fe zyrtare. Shteti shqiptar, zyrtari, është i shkëputur me kushtetutë nga fetë. Në shqipëri mund të vijnë misionarë nga të katër anët e botës, të shpërndajnë ndihma dhe të rekrutojnë hallexhinj, të ngrenë kisha, xhami, tempuj, piramida, pirgje gurëesh e çfarëdo t’iu dojë qefi. Por fe zyrtare nuk ka. Ka disa fe që kanë arritur të kenë festa zyrtare, por jo fe zyrtare. Sidoqoftë, nëqoftëse juria e “Albanians Got Talent” ka autoritet të zyrtarizojë fetë, hallall i qoftë, emisionit, jurisë dhe fesë që zyrtarizohet.

Paraqitësja – Aleluja, apo jo?

Paraqitësja bën lidhjen logjike midis idesë të feve zyrtare dhe fjalës “Hallelujah” – pra jemi në të njëjtat ujra, po flasim për fe tani, religjion, si i thonë në shqipe moderne.

Altin Basha – Aleluja. Në përformancën tënde të parë unë pashë një njeri që këndonte me adhurim dhe lirizëm për zotin, kurse sonte pashë një njeri që me fuqinë e dhënë nga zoti e çon përtej adhurimin dhe bëhet i adhurueshëm.

Adhurim, adhurimin, adhurueshëm - Blah, blah, blah! Ku e mori vesh ky që fuqinë për të kënduar atij djalit ia ka dhënë zoti? Mund t’ia ketë dhënë djalli. Ose, Zana e Maleve. Ose mund t’ia ketë dërguar i xhaxhai nga Amerika. Ah, po, e pa te fjalët e këngës së Kohenit:



There was a time you let me know[1]

What's really going on below

But now you never show it to me, do you?

Këtë e konfirmon edhe anëtarja tjetër e jurisë:

Rovena Dilo – Thonë që zoti i zgjedh njerëzit të cilët kanë vokacion ndaj tij. Kështu thuhet.

Kush e thotë? Ku thuhet? Na jep ndonjë reference, të lutem! Mos ndoshta te vargjet:



Maybe there’s a God above[2]

But all I’ve ever learned from love

Was how to shoot at someone who outdrew you

Uups! Maybe?! Ndoshta?! Ndoshta po, ndoshta jo. Kush po e çan kokën. Leonard Kohen jo e jo. Por me sa duket as i devotshmi këngëtar, që s’merr mundimin të kuptojë fjalët që po këndon. Dhe, çështë më e çuditshmja, as të përndritshmit anëtarë të jurisë që komentojnë si e ëma e Zeqos majë thanës. Po prit, Rovena s’ka mbaruar. Ajo duket e frymëzuar:

Rovena Dilo – Ai i ndriçon ata, i bën ata ta duan, ta ndjekin, t’i këndojnë në mënyrë të përhershme, në mënyrë konstante, dhe është një fat i jashtëzakonshëm, dhe është një fat shumë i madh sepse ne kemi të përzgjedhurën më të madhe të zotit, nënë Terezën.

Sa bukur e lidhi me Nënë Terezën. Himni për orgazmën i Leonard Kohenit, kënduar me aq pasion nga ungjillori (evangjelisti) i porsarekrutuar Florian Nazifi, në lidhje të drejtpërdrejt me Nënë Terezën. Zoti, seksi, orgazma, Nënë Tereza…Shoqërizim tepër interesant mendimesh.

Leonard Kohen (që tani s’merret vesh nëse po i këndon zotit apo nënë Terezës):



And remember when I moved in you[3]

The holy dove was moving too

And every breath we drew was Hallelujah

Rovena Dilo – Dhe unë mendoj që zoti të ka zgjedhur ty që të na kënaqësh edhe ne, jo vetëm që ta kënaqësh ti atë, ose dashurinë për të.

Këtu po, jam plotësisht në një mendje me Rovenën. Sinqerisht. Po a thua të jetë në një mendje edhe zoti?

Rovena Dilo – Kështuqë këtë zë të mrekullueshëm që ta ka dhënë zoti nuk ta ka dhënë t’i këndosh atij në kishën tënde Ungjillore, por ta ka dhënë t’i këndosh të gjithë shqiptarëve, kudo që janë, sepse zëri jot kaq i bukur dhe me dashuri kam përshtypjen që ka edhe pak zotin brënda.

Kjo punë është kështu: ne të themi që ta ka dhënë zoti zërin, por të themi edhe përse ta ka dhënë. Ta ka dhënë të na këndosh ne, jo atij. Në këtë pikë, ose Rovena ka qënë në komunikim të drejtpërdrejtë me zotin para se të fillonte programi televiziv, ose ia fut kot. Unë nuk shoh rrugë të mesme këtu.

Rovena Dilo – Zoti kështu na vjen. Na vjen në gjërat që ne i prekim, në gjërat që ne i duam, në gjërat që na duan, në gjërat që na emocionojnë. Ky është zoti. E bukura.

Zoti qënka e bukura. Këndvështrim tipik shqiptar për zotin. Me një fjalë, pa pikë përgjegjësie, pa pikë besimi, pa pikë përkushtimin. Sinqerisht, ky përfundim mua më pëlqen. Rovena është po aq ateiste sa edhe unë, pavarësisht atyre që thotë. I vetmi ndryshim është që unë e pohoj që s’besoj te ekzistenca e zotit. Ndërkohë që ne të gjithë e gjejmë zotin te vargjet e mrekullueshme të Leonard Kohenit:



I did my best, it wasn't much[4]

I couldn't feel, so I tried to touch

I've told the truth, I didn't come to fool you

And even though

It all went wrong

I'll stand before the Lord of Song

With nothing on my tongue but Hallelujah



Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah

Gjithë puna është si perceptohet zoti...



[1] Dikur më mësove, a e mban mend / ç’bëhej aty poshtë, te ai vend / megjitatë, asnjëherë s’më le të ta shihja, apo jo?



[2] Ndoshta ka zot aty përpjetë / dashuria më dha veç një mësim në jetë / se si t’i gjuaj atij që të vjen rrotull



[3] Po kur të hyra a të kujtohet / gugushja e shenjtë nisi të trazohet / dhe çdo frymë që thithnim ishte Haleluja



[4] Bëra sa munda, s’di a mjaftonte / nuk ndjenja gjë, dora fërkonte / dhe ndonëse vajti gjithçka për lesh / para Zotit të Këngës do të më gjesh / me buzët që këndojnë veç Haleluja



Ja edhe teksti i plotë i mrekullisë së Kohenit të cilin, natyrisht, nuk kam marrë guximin ta përkthej:



"Hallelujah"



Now I've heard there was a secret chord

That David played, and it pleased the Lord

But you don't really care for music, do you?

It goes like this

The fourth, the fifth

The minor fall, the major lift

The baffled king composing Hallelujah

Hallelujah

Hallelujah

Hallelujah

Hallelujah



Your faith was strong but you needed proof

You saw her bathing on the roof

Her beauty and the moonlight overthrew you

She tied you

To a kitchen chair

She broke your throne, and she cut your hair

And from your lips she drew the Hallelujah



Baby I have been here before

I know this room, I've walked this floor

I used to live alone before I knew you.

I've seen your flag on the marble arch

Love is not a victory march

It's a cold and it's a broken Hallelujah



Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah



There was a time you let me know

What's really going on below

But now you never show it to me, do you?

And remember when I moved in you

The holy dove was moving too

And every breath we drew was Hallelujah



Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah



Maybe there’s a God above

But all I’ve ever learned from love

Was how to shoot at someone who outdrew you

It’s not a cry you can hear at night

It’s not somebody who has seen the light

It’s a cold and it’s a broken Hallelujah



Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah



You say I took the name in vain

I don't even know the name

But if I did, well really, what's it to you?

There's a blaze of light

In every word

It doesn't matter which you heard

The holy or the broken Hallelujah



Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah



I did my best, it wasn't much

I couldn't feel, so I tried to touch

I've told the truth, I didn't come to fool you

And even though

It all went wrong

I'll stand before the Lord of Song

With nothing on my tongue but Hallelujah



Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah, Hallelujah

Hallelujah